57. Is platina een alternatief voor goudbeleggingen?
Geschiedenis van platina/platinum
Rond 1500 voor Christus wordt er in geschriften voor het eerst melding gemaakt van platina. Er is inmiddels bekend dat het hiervoor al lange tijd gebruikt werd in Amerika door haar oorspronkelijke bewoners. Platina werd voor het eerst omschreven als een wonderlijk metaal dat niet omgesmolten kon worden en aangetroffen werd in Panama en Mexico.
Oorspronkelijk hanteerden de Spanjaarden de naam platino, wat zilvertje betekent. Deze naam wordt ontleend aan het feit dat het als ongewenste bijvangst werd beschouwd bij de winning naar zilver.
In de 18e eeuw werd platina ontdekt als chemisch element tijdens een geografische missie naar Peru.
Wat is platina? Platina wordt veelal gebruikt voor industriële toepassingen en in juwelen. Platina is buigzaam en kneedbaar en beschikt over een mooie wit-grijze glans. Daarnaast is het goed bestand tegen corrosie door bijvoorbeeld cyaniden, halogenen en zoetzuur. Platina oxideert niet bij lucht.
Het enige zuur waar platina tegen bestand is koningswater. Dit kan ook weer gebruikt worden bij de raffinage van platina. Het raffineren van platina is wel een iets kostbaarder proces dan bij goud.
Doordat platina ook goed bestand is tegen hoge temperaturen wordt platina veelvuldig gebruikt voor bijvoorbeeld een temperatuursensor.
Toepassingen van platina zijn onder andere:
- gebruik in sieraden
- bij de productie van kunstmest of explosieven
- in pacemakers en andere chirurgische implantaten
- als temperatuursensor
- als thermokoppel waarbij het gecombineerd met Rhodium geschikt is tot temperaturen van 1800 graden Celsius.
Fysieke eigenschappen van platina
Hardheid (Mohs): 4 - 4,5
Smeltpunt (C): 2.318
Kookpunt (C): 4.716
Dichtheid (kg): 21.450
Platina als belegging
Inmiddels wordt platina steeds meer als beleggingsmetaal gebruikt. Hierbij zijn een aantal zaken van belang bij de keuze om te kiezen voor het aankopen van platina:
1. BTW-plichtig;
Evenals zilverbaren wordt ook platina gezien als een industrieel product. Dit zorgt er voor dat de staat ervoor gekozen heeft om platina BTW-plichtig te houden. In de edelmetaalbranche wordt dit betreurd omdat platina steeds meer als belegging gebruikt wordt en dit evenals goud als BTW-vrij product aangemerkt zou kunnen worden. Helaas deelt de overheid deze mening niet en hier lijkt in de nabije toekomst ook geen verandering in te komen. Dit zorgt ervoor dat er altijd 21% BTW afgedragen moet worden bij de aankoop van platina. Dit zijn transactiekosten die meegenomen kunnen worden in de afwegingen.
2. Eigenschappen platinakoers;
De koers van platina kan zeer fluctueren, zowel op de korte termijn als op de lange termijn. De hoogte van platina ten opzichte van goud kan daardoor ook sterk variëren. Waardoor platina het ene moment minder waard is dan goud en een ander moment meer waard. Naar de historie kijkend lijkt de platina koers ook meer te vergelijken met zilver dan met goud. Dit is te verklaren doordat zilver evenals platina ook een belangrijk industrieel product is en iets minder actief in de monetaire markt.
3. Eigenschappen platina;
Platina is aanzienlijk moeilijker te bewerken dan goud. Als een baar geraffineerd of geanalyseerd moet worden op gehalte brengt dit meer kosten met zich mee dan bij goud. Hierdoor kan het voorkomen dat een platina baar op de tweedehands markt iets minder gewaardeerd is. Dit is grotendeels op te vangen door te zorgen dat platina gekocht wordt van Good delivery merken, zoals Heraeus. Een andere mogelijkheid is het kopen van platina munten die worden geslagen door officiële munthuizen zoals Perth Mint.
4. Aanbod van platina;
Over het algemeen is het aanbod van platina binnen de edelmetaalbranche kleiner. Niet alle partijen bieden deze edelmetalen aan en de premies kunnen hierdoor wat hoger zijn. Dit laatste wordt versterkt doordat de maakkosten hoger liggen. In het eerste half jaar van 2013 is er veel commotie geweest omtrent de platinamijnen in Afrika. Mijnwerkers zijn in opstand gekomen tegen de lage lonen, waardoor er verschillende keren opstanden zijn geweest en sommige mijnen tijdelijk gesloten waren. Dit heeft de platinakoers onder druk gezet.
5. Vraag naar platina;
Wereldwijd is een toename te zien van de vraag naar platina. Een grote oorzaak hiervan is de vraag vanuit China, India, Rusland en Brazilië.
Uiteindelijk zal de aanschaf van platina met name afhangen van de persoonlijke visie van de investeerder met betrekking tot dit edelmetaal.
Aankoop platina
Er zijn verschillende methoden om platina te kopen. Hieronder delen we dit in vier groepen:
1. Fysiek platina kopen
Platina kan gewoon gekocht worden in de vorm van munten of baren. Er zijn enkele partijen in Nederland die deze mogelijkheid aanbieden.
2. Platina kopen in een kluis
Platina kan ook fysiek gekocht worden waarbij het direct wordt opgeslagen in een kluis. Hiermee heeft u het platina niet zelf in handen, maar is het wel veilig en verzekerd opgeslagen. Daarbij is zelfs de mogelijkheid om het BTW-vrij aan te kopen in een douane entrepot. Het nadeel hiervan is wel dat als je het platina uitgeleverd wilt krijgen dat je alsnog de BTW betaalt.
3. Girale platinarekening
Bij enkele banken bestaat er de mogelijkheid om een platinarekening te openen, waarmee platina gekocht kan worden. Hierbij wordt het platina niet meer fysiek gedekt met platina baren zoals vroeger het geval was bij de HBU.
4. Beleggen in mijnen
Net als bij goud en zilver is het ook bij platina mogelijk om te beleggen in de edelmetaalmijnen. Hiermee worden aandelen gekocht van deze mijnen. Het verloop van deze aandelen laat loopt niet direct synchroon met de platinakoers. Verschillende partijen kiezen voor een dergelijke spreiding door zowel aandelen in mijnen steken als in fysiek platina.
De grotere mijnen staan veelal genoteerd op de Amerikaanse, Canadese, Zuid-Afrikaanse of Australische beurzen.
