Wolfraam is het enige metaal dat soortgelijke eigenschappen heeft als goud, zodat vervalsing van niet ondenkbaar is. Een belangrijke overeenkomst van goud en wolfraam is dat de soortelijke massa nagenoeg gelijk is. Ter illustratie, een liter goud heeft een gewicht van 19.320 gram en wolfraam een gewicht van 19.300. Echter er zijn belangrijke verschillen tussen deze metalen in kleur, hardheid en smeltpunten.
Wolfraam is een overgangsmetaal. Een bekende toepassing van wolfraam is het gebruik van gloeidraad in halogeen- en gloeilampen. Daarnaast wordt wolfraam gebruikt om materialen te verharden of hittebestendiger te maken. Een voorbeeld hiervan is het gebruik voor pantserstaal en kogels. Ook wordt wolfraam gebruikt voor kogelvrij glas, aangezien de uitzettingscoëfficiënt gelijk is (het zet bij warmte dus gelijk uit). Een veelvoorkomende naam voor wolfraam is tungsten (Engels). Wolfraam is in de 18e eeuw ontdekt. In 1783 is wolfraam voor het eerst bewerkt als metaal. Begin 19e eeuw is wolfraam voor het eerst gebruikt in gloeilampen.
Wolfraam heeft een extreem hoog smeltpunt van 3422 °C. Het heeft hiermee het hoogste smeltpunt van alle metalen. De hardheid van wolfraam is aanzienlijk meer dan goud. Met name gecombineerd met het hoge smeltpunt blijft wolfraam dus goed hard bij hogere temperaturen. De kleur van wolfraam is grijswit. Dit is niet een unieke kleur in metalen en is een duidelijk verschil met de gelige kleur van goud.
Vergelijking eigenschappen: | ||
---|---|---|
Goud | Wolfraam | |
Dichtheid (gram/dm3) | 19.320 | 19.300 |
Smeltpunt (°C) | 1.064 | 3.422 |
Hardheid (mohs - schaal 1-10) | 2.5 | 7.5 |
Kleur | Geel | Grijswit |
Doordat wolfraam en goud bijna dezelfde dichtheid hebben wordt er over gesproken dat wolfraam het ideale product is om goudbaren mee te vervalsen. Er moet een aantal verschillen tussen goud en wolfraam overbrugt worden. Dit betreft vooral het kleurverschil en de hardheid. Het kleurverschil kan eenvoudig opgelost worden door een klein laagje goud er omheen. Voor de hardheid is er al meer goud nodig. Dit geldt tevens om de baar een oppervlaktetest te kunnen laten doorstaan. Naar verwachting is er ruim 6% goud nodig om de vervalste baar geloofwaardig te maken. Dit maakt een dergelijke vervalsing al enigszins kostbaar, maar uiteraard blijft dit aanzienlijk minder dan een zuivere goudbaar.
De toepassing van goud bij een wolfraam baar zorgt ervoor dat een test op echtheid niet eenvoudig is. Een oppervlakte test zou niet voldoende zijn. Belangrijk is dan hoe we deze baren wel kunnen testen op echtheid. De meest rigoureuze oplossing is de baar te laten smelten en analyseren. Toch zijn er ook alternatieven, zij het dat deze minder betrouwbaar zijn. Een praktische test is om een spijker door de baar te slaan. Door fijn goud kan de spijker gemakkelijk heen komen en door wolfraam echter niet, dan wel met aanzienlijk meer weerstand. Een alternatief om de goudbaar toch onbeschadigd te houden is een klankentest. Er kan met metaal tegen de goudbaar getikt worden en tevens tegen een goudbaar die met zekerheid echt is. Door de hardheid van wolfraam zal hier een verschil in geluid hoorbaar kunnen zijn.
Eind 2009 is er onrust geweest op de markt toen China met het bericht over vervalste goudbaren naar buiten is gekomen. Volgens dit bericht zou een deel van de baren die geleverd waren vanuit de Verenigde Staten voor een gedeelte bestaan uit wolfraam. Uit de serienummers kon worden afgeleid dat deze goudbaren uit Fort Knox afkomstig waren. Critici zetten hun vraagtekens bij de echtheid van de goudbaren die zijn opgeslagen in Fort Knox.