Weekselectie: Heeft de Duitse industrie nog toekomst & werkt Milei’s kettingzaag?

Radicale bezuinigingen onder leiding van een president die zijn campagne voerde met een kettingzaag — hoe staat de Argentijnse economie er inmiddels voor? Heeft Javier Milei het tij gekeerd? Tegelijkertijd pakken zich nieuwe donkere wolken samen boven de Duitse fabrieken. Na jaren van hoge energiekosten en regeldruk dreigt nu ook een handelsoorlog. Heeft de Duitse maakindustrie nog wel een toekomst? Lees snel verder!

Argentinië update: Kettingzaag Milei Succesvol?

Het is alweer een tijd geleden dat we hier de ontwikkelingen in Argentinië onder de loep namen. Welke impact heeft het radicale kettingzaagbeleid van Javier Milei tot nu toe? Als we de internationale media mogen geloven gaat het de goede kant op.

Economische activiteit Argentinië (bron: Reuters)

Volgens nieuwe cijfers steeg de economische activiteit in Argentinië in januari met 6,5 procent ten opzichte van januari 2024. De groei laat duidelijk een versnelling zien en overtrof de verwachting van analisten. Aanvankelijk kreeg de Argentijnse economie harde klappen door de radicale bezuinigingen, maar inmiddels lijkt er een nieuwe groeifase van start te zijn gegaan. Zou de oude uitspraak van Mark Rutte — “snoeien om te groeien” — dan toch op waarheid berusten?

Javier Milei (bron: Gage Skidmore)

Inflatie is decennialang een groot probleem geweest in Argentinië. Een product dat in 1980 100 peso kostte, zou begin 2025 6.142 biljoen tijdens opeenvolgende periodes van hyperinflatie met meerdere valuta hervormingen, waarbij telkens nullen van de munt zijn geschrapt. Volgens de meest recente officiële cijfers is het Milei gelukt om de inflatie onder controle te krijgen. Het maandelijkse inflatiecijfer zou nog maar 2,5 procent bedragen.

Inflatiecijfer Argentinië (bron: Bloomberg)

Dit is een zeer indrukwekkend resultaat. Volgens Bloomberg moeten we echter wel enigszins sceptisch zijn over het officiële inflatiecijfer. Milei heeft een groot deel van zijn populariteit te danken aan de inflatiedaling en heeft dus een reden om het inflatiecijfer zo laag mogelijk te krijgen en houden. 

Bloomberg geeft aan dat de samenstelling van producten waarmee de prijsindex wordt berekend sterk verouderd is, waardoor deze niet langer representatief is voor het consumptiepatroon van veel Argentijnen. Zelfs de directeur van het Argentijnse statistiekbureau zou hebben toegegeven dat de index aan vernieuwing toe is. Veel economen zouden het erover eens zijn dat bij een vernieuwing van de index het inflatiecijfer aanzienlijk hoger uit zou vallen. In de praktijk hebben de Argentijnen nog veel last van de geldontwaarding. Een vernieuwing zou dus politiek riskant zijn voor Milei.  

Toch lijkt het economisch de goede kant op te gaan in Argentinië. De werkgelegenheid groeit en ook de peso is sterker aan het worden. Na een forse devaluatie bij zijn aantreden in december 2023, liet Milei de peso vorig jaar slechts met 2% per maand dalen, ondanks dat de inflatie veel hoger lag. Daardoor is de munt met 47% in reële termen gestegen. 

Volgens de Financial Times krijgen Argentijnen steeds makkelijker toegang tot buitenlandse producten zoals Chinese zonnepanelen en Uruguayaanse boter, nu president Milei ook de protectionistische importbeperkingen versoepelt. Goedkopere buitenlandse producten kunnen een middel zijn om de inflatie mee te bestrijden. De invoer van buitenlandse producten is de afgelopen zes maanden met 30 procent toegenomen.  

De strategie van het versterken van de peso in combinatie met het versoepelen van importregels heeft volgens de krant geholpen om inflatie onder controle te krijgen, maar is niet zonder risico. Omdat Argentinië nu meer dollars in het buitenland uitgeeft, worden er nauwelijks reserves opgebouwd. Dit maakt het land kwetsbaarder voor externe schokken of een grote devaluatie. Dit is waarom Milei een lening van het IMF binnen wil slepen.  

Met een nieuwe lening van $20 miljard wil hij de dollarreserves van zijn land opnieuw opbouwen. Die reserves zijn nodig om de peso te ondersteunen, schulden af te lossen, externe schokken op te vangen en de kapitaalcontroles van het land te verlichten. Minister van Economie Luis Caputo verklaarde dat de overeenkomst nog goedkeuring vereist van het bestuur van het IMF, wat enkele weken kan duren. “Wat we met deze overeenkomst willen bereiken, is dat mensen erop kunnen vertrouwen dat de peso wordt gedekt … Dat zal ons een gezondere munt geven,” aldus Caputo. 

We blijven het voor u volgen!

Heeft de Duitse economie en industrie nog een toekomst?

Donald Trump kondigde deze week aan een importtarief van 25 procent in te voeren op auto’s die buiten Amerika zijn gemaakt. “Als je je auto in de Verenigde Staten bouwt, is er geen tarief”, aldus Trump. Een nieuwe tegenvaller voor de Duitse industrie die al last heeft van overregulering en hoge energiekosten. De heffingen gaan op 2 april al in en zijn ook van toepassing op onderdelen voor auto’s.

Aandelen Duitse autoproducenten na aankondiging tarieven (bron: Holger Zschaepitz)

De aandelenkoersen van Duitse autoproducenten zoals Mercedes, Porsche en BMW kregen een zware klap na de aankondiging van Trump. Die laatste ging minder hard onderuit, waarschijnlijk omdat BMW al veel in Amerika produceert. Von der Leyen sprak zich uit tegen de beslissing. Binnen de VS klinkt ook verzet tegen de tarieven, onder meer van Amerikaanse autofabrikanten die vrezen dat de maatregel de toeleveringsketens zal ontwrichten. 

De aankondiging is niet alleen een klap voor de Duitse industrie maar de gehele economie. Duitsland verdient veel geld met de export naar Amerika. Als Trump de tarieven daadwerkelijk doorvoert, zou dat weleens de druppel kunnen zijn voor Duitse productiebedrijven. Mogelijk besluiten zij dan een deel van hun productie naar de VS te verplaatsen om de heffingen te omzeilen.

Handelsbalans Duitsland met o.a. de VS (bron: Daniel Kral)

Heeft de maakindustrie in Duitsland nog wel toekomst? Het energiebeleid lijkt daarbij de belangrijkste bepalende factor te zijn. Eerder deze maand verscheen in Bild een interview met Friedrich Merz, de aanstaande Bundeskanzler, onder de veelzeggende titel: “Breekt de klimaatlobby onze economie?” Vorige week schreven we al hoe klimaatbeleid leidt tot problemen voor de Nederlandse industrie — in Duitsland is dat niet anders.  

De Duitsers willen klimaatneutraliteit per 2045 opnemen in de Grondwet. Critici vrezen dat dit klimaatorganisaties nog meer ruimte geeft om klimaatdoelen via de rechter af te dwingen. Merz wuift die zorgen in het interview weg en spreekt zich uit voor het streven naar klimaatneutraliteit. Bjorn Lomborg, een bekende expert en criticus op het gebied van energie en klimaat, schrijft hierover: “Net-zero betekent dat Duitsland tegen 2045 verarmd en gedeïndustrialiseerd zal zijn – en daardoor niet meer in staat zal zijn zichzelf te verdedigen.”

Terwijl de energieprijzen hoog en volatiel blijven, zien we de Duitsers moderne energiecentrales afbreken. Begin deze week bliezen ze een peperdure en slechts 6 jaar oude kolencentrale in Hamburg op. Betrouwbare en betaalbare energie is onmisbaar. Een manier om hier weer aan te komen is door zoals vanouds weer gas van Rusland af te nemen. We bespraken het nog in de podcast van deze week. Een deel van de Duitse industrie deed hier al een oproep voor, maar het is alleen al vanwege de bovenstaande situatie zeer de vraag of dat gaat gebeuren.

Een andere optie is kernenergie. Duitsland sloot de afgelopen jaren al zijn eigen kerncentrales, om vervolgens kernenergie te importeren uit Frankrijk. De Duitsers verhoogden daarmee zowel de kosten als de uitstoot. Inmiddels gaan er langzaam stemmen op om de oude kerncentrales weer te openen. Welt noemt een plotselinge comeback ervan zelfs realistisch. 

Volgens het artikel zouden zes reactoren uiterlijk in 2030 opnieuw kunnen worden aangesloten op het stroomnet. Een aantal bedrijven geeft aan dat een herstart zonder veel problemen mogelijk is. Politiek is het nog zeer onzeker. Ook de Financial Times ziet een internationale nucleaire renaissance nog niet als vanzelfsprekend. 

Kan de Duitse industrie nog zo lang wachten, of is het simpelweg te laat, en glijdt de industrie al onomkeerbaar richting afgrond? Ook de ontwikkelingen in Duitsland zullen we de komende tijd voor u blijven volgen!

Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal  

Namens Holland Gold interviewt Paul Buitink en Yael Potjer verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.