In deze weekselectie kijken we naar goud, Rusland en de yield curve. Vanaf vandaag koopt Rusland dagelijks ruim zeven keer zoveel goud dan voorheen. Ook zien we dat o.a. Bloomberg positief is over goud, net als de Financial Times vorige week. Daarnaast is er nieuws over de yield curve, een klassieke recessie-indicator. En tot slot kijken we kort naar een nieuw cijfer over de huizenmarkt.
Vandaag begint Rusland met een drastische verhoging van zijn dagelijkse goud inkopen. Rusland zal in ieder geval tot 4 oktober dagelijks 8,2 miljard roebel uitgeven aan het opkopen van goud. Het gaat in totaal om bijna 173 miljard roebel, of $1,9 miljard. Dit is een stijging van ruim 600% ten opzichte van vorige maand, toen het land nog voor 1,12 miljard roebel per dag aan goud kocht.
Naarmate de westerse sancties tegen Rusland steeds strenger worden, wendt het land zich tot edelmetalen om financiële beperkingen te omzeilen. Rusland heeft samen met China een nieuwe aanpak ontwikkeld, waarbij goud wordt gebruikt als betaalmiddel voor goederen en diensten. Het proces omvat de aankoop van goud in Rusland, dat vervolgens naar Hongkong wordt getransporteerd voor verkoop. De opbrengst van deze verkoop wordt gestort op lokale bankrekeningen.
Ook zijn er vermoedens dat Rusland de afgelopen jaren ondanks sancties goud verkocht aan o.a. Zwitserland via Oezbekistan en Kazachstan. Na de invasie van Oekraïne door Rusland nam de import van goud uit Oezbekistan en Kazachstan naar Zwitserland sterk toe. Een analyse van handelsdata laat zien dat deze landen in 2023 meer goud exporteerden dan zij produceerden, veel experts wijzen op Rusland als meest logische bron.
Rusland gebruikt de omzet uit de verkoop van gas en olie nu om het extra goud te kopen. Het land is daarnaast ook al lange tijd een van de grootste goudproducenten. Vorig jaar produceerde alleen China meer goud. Eerder lazen we al dat Rusland niet alleen bezig is met goudproductie in eigen land maar ook een deal heeft gemaakt met Mali, de 11e goudproducent van de wereld, over het bouwen van een ultramoderne goudraffinaderij in de hoofdstad Bamako. De raffinaderij zou jaarlijks 200 ton goud kunnen verwerken.
Grootste goudproducenten in 2023 (bron: World Gold Council)
Analist Jon Forrest Little zegt dat deze verschuiving naar goud als betaalmiddel meer is dan een tijdelijke workaround; het is eerder een terugkeer naar een meer fundamentele en beproefde vorm van economische uitwisseling. Hij stelt dat de intrinsieke waarde van goud en de historische rol ervan als universeel ruilmiddel het een betrouwbaardere optie maken dan fiat valuta's, vooral in tijden van geopolitieke onzekerheid.
Vorige week schreven we nog over een artikel in de Financial Times waarin geschreven wordt dat er een structurele rugwind is voor de vraag naar goud, onder andere door de westerse sancties en het bevriezen van Russische reserves. Deze week kwam niet alleen het FD met een vergelijkbaar positief artikel over goud, maar ook Bloomberg met een artikel over goud als “fallback money”. De auteur schrijft dat goud een “forever asset” is en onderdeel zou moeten zijn van je kernportefeuille. “Centrale banken bezitten goud en hebben dat altijd gedaan, zelfs op de laagste punten van de markt. Als zij goud nog steeds beschouwen als een essentieel onderdeel van het monetaire systeem, is dat waarschijnlijk iets waar je aandacht aan moet besteden”. Ook Goldman Sachs kwam deze week met een vergelijkbaar advies aan beleggers.
Het World Gold Council publiceerde deze week de statistieken over de goudaankopen van centrale banken in juli 2024. Volgens de officiële cijfers waren de centrale banken van Polen en Oezbekistan in die maand de grootste kopers, met respectievelijk 14 en 10 ton netto aankopen. Dit jaar hebben centrale banken aanzienlijk meer goud gekocht dan verkocht, en het World Gold Council verwacht dat de vraag naar goud vanuit centrale banken de komende maanden verder zal toenemen.
Goudaankopen door centrale banken dit jaar tot 31 juli 2024 (bron: World Gold Council)
De relatie tussen het rendement op 10- en 2-jaars Amerikaanse staatsobligaties normaliseerde en kwam woensdag kortstondig boven de 0 uit. Dit gebeurde na de langste omkering van de yield curve ooit. De inversie van de yield curve, of in goed Nederlands de rentecurve, wordt gezien als een belangrijk recessiesignaal.
De rentecurve & recessies. Verschil tussen 10- en 2-jarige staatsobiligaties. (Bron: Federal Reserve Bank of St. Louis)
De rentecurve weerspiegelt doorgaans het marktsentiment over de economische vooruitzichten, vooral wat betreft inflatie en het beleid dat de centrale bank zal volgen. De rentecurve is een visuele weergave van het verschil in het rendement dat beleggers ontvangen voor kortlopende versus langlopende schuldpapieren. Meestal eisen obligatiebeleggers een hoger rendement vanwege de grotere onzekerheid die gepaard gaat met het langer vastzetten van hun geld. Daarom loopt de rentecurve normaal gesproken opwaarts. Een omkering van de rentecurve treedt op wanneer het rendement op langlopende obligaties lager is dan dat op kortlopende obligaties. Historisch gezien wordt een omgekeerde curve vaak gevolgd door een recessie in de VS.
Het herstel van de normale opwaartse helling van de rentecurve gebeurt doorgaans wanneer de Fed begint met het verlagen van de rente, of wanneer markten toekomstige renteverlagingen beginnen in te prijzen. Aangezien de centrale bank meestal het beleid versoepelt wanneer het slechter gaat met de economie, zeggen sommigen dat ‘disinversions’ vaak een teken zijn van een komende recessie, niet de omkering zelf. Een kijktip voor iedereen met interesse in dit onderwerp is deze video waarin alles met grafieken wordt toegelicht.
In augustus schreven we nog dat de huizenprijzen in juli met bijna 11 procent zijn gestegen ten opzichte van het jaar daarvoor. Deze week kwam het CBS met opmerkelijke cijfers over de huurprijzen. De woninghuren waren in juli 2024 gemiddeld 5,4 procent hoger dan in juli 2023. Dit is de grootste huurstijging sinds 1993. De grootste huurstijging vond plaats in de gemeente Rotterdam, hier stegen de huren met gemiddeld 5,9 procent.
Huurstijging (bron: CBS)
In de maandupdate van deze week besprak Frank Knopers de huizenmarkt en de tweedeling die er aan het ontstaan is in de maatschappij door de problemen op de huizenmarkt. Ook deelt hij een interessante grafiek die laat zien dat huizenprijzen, gemeten in goud, helemaal niet duurder zijn geworden. Bekijk de aflevering hier terug.
(foto: Kremlin)
Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal
Namens Holland Gold interviewt Paul Buitink verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.