Actuele koersen (kg): Goud €89.039 Zilver €990
    

Hoe zijn de effecten van de renteverhogingen zichtbaar?

De beleidsrente van verschillende centrale banken is de afgelopen anderhalf jaar snel omhoog gegaan, als reactie op de hoge inflatie. De effecten van de hogere rente worden steeds beter merkbaar. Hoe ziet het effect van die renteverhogingen er precies uit en wat zijn de vooruitzichten voor edelmetaal?

Rentebesluit

De ECB heeft volgende week weer een rentebesluit op de agenda staan. Vorige maand werd de rente nog een keer verhoogd met 0,25 procentpunt. Daarmee staat de beleidsrente nu op 4,50 procent en de depositorente op 4 procent. De marginale leenrente, de rente die banken betalen als ze extra willen lenen van de centrale bank, staat nu op 4,75 procent. Het zou kunnen dat de rente bij de volgende vergadering in Athene opnieuw verhoogd wordt. De inflatie in de Eurozone bedroeg in september nog altijd 4,3 procent op jaarbasis, flink hoger dan het beleidsdoel van 2 procent.

Het is ook goed mogelijk dat de rente deze keer niet verhoogd wordt en dat de ECB een pauze inlast om te kijken hoe verschillende factoren zich verder ontwikkelen. Hoewel de inflatie nog te hoog is, is het cijfer al wel een aantal maanden aan het dalen. Ook beginnen de effecten van de renteverhogingen steeds beter merkbaar te worden, waarover later meer. De laatste ECB-vergadering van dit jaar staat gepland in december. Dan zullen er ook meer gegevens beschikbaar zijn voor de centrale bankiers. Economen van ING verwachten daarom dat de rente niet nog een keer omhoog gaat.

Wel wijzen de economen op de lastige situatie waar de centrale bank nu in zit. Zo nemen geopolitieke spanningen nu weer toe door de gebeurtenissen in Israël, waardoor ook de prijs van energie weer stijgt. Als energieprijzen hoger uitvallen dan verwacht, dan zou de rente misschien langer hoog moeten blijven, zo concludeerde econoom Han de Jong. Oud DNB-president Nout Wellink gaf in een podcast met Holland Gold ook aan dat de inflatie structureel hoger uit kan blijven vallen, mede door de energietransitie en het ruime monetaire beleid van de afgelopen jaren. De huidige president van DNB, Klaas Knot, zei afgelopen week dat we in een periode van stagflatie zitten, al zag Knot dat zelf niet als een probleem. Dat komt omdat de werkloosheid nog erg laag is. De negatieve effecten van de recessie vallen vooralsnog dus mee.

Effect renteverhogingen

De gevolgen van de hogere rente zijn altijd met een vertraging van ruim een jaar merkbaar. De effecten van de recente renteverhogingen beginnen nu dus merkbaar te worden. De hoge rente zorgt er bijvoorbeeld voor dat projecten moeilijker financierbaar zijn. Zo schreef het Financieele Dagblad dat bedrijven die grote wind- en zonne-energieprojecten bouwen nu in de problemen raken, aangezien deze projecten vaak gefinancierd worden met grote leningen. Ook steeg het aantal faillissementen in Nederland, al heeft dat ook te maken met andere kosten.

Huizenmarkt

De huizenmarkt heeft normaliter ook last van de gestegen rente. In 2022 en begin 2023 daalden huizenprijzen doordat hypotheekrentes opliepen. In de loop van 2023 krabbelden huizenprijzen echter weer iets op. Klaas Knot noemde de lage werkloosheid als reden hiervoor. Werknemers hebben namelijk nog steeds voldoende inkomen. Ook zijn lonen dit jaar als reactie op de hoge inflatie hard gestegen. Zo was de loonstijging in het eerste kwartaal het grootst sinds 40 jaar, waardoor de leencapaciteit ook toeneemt. Daardoor konden de huizenprijzen stijgen, terwijl de rente op een veel hoger niveau stond. De huizenmarkt is zich nu aan het herstellen van de daling vorig jaar, zo schreef het AD.

In Amerika is het aantal foreclosures, een geval waarin iemand zijn of haar huis gedwongen moet verkopen, met 34 procent gestegen ten opzichte van vorig jaar. De stijgende kosten voor levensonderhoud brengen huishoudens in de V.S. in de problemen. Het aantal foreclosures kan nog verder op gaan lopen, nu de overheid een regeling stopzet die studenten een pauze gaf voor het betalen van de studieschuld. Daardoor krijgen studenten de komende maanden met hogere lasten te maken.

Ook uit Duitsland komen verontrustende signalen, waar de huizensector in grote problemen verkeert. Veel bouwprojecten worden afgeblazen bij onze oosterburen. Een recente enquête door het in München gevestigde Ifo Instituut liet zien dat maar liefst 21,4 procent van de woningbouwers in september melding maakte van de annulering van hun projecten. Redenen voor de tegenvallende cijfers zijn onder meer de hoge rente, die de financiering van dit soort projecten in gevaar brengt. Ook kampen bouwbedrijven met hogere kosten voor energie en materiaal.

Schermafbeelding 2023-10-19 121145 De huizenprijzen in Duitsland daalden nadat de rente werd verhoogd. (Bron: christophe-barraud.com)

De huizenprijzen in Duitsland daalden flink. In september 2023 lagen prijzen van bestaande huizen 11,2 procent lager dan in september 2022. De prijs van een nieuwbouwwoning lag gemiddeld 9,8 procent lager. In Nederland is een flinke daling vooralsnog uitgebleven. Dat komt vooral door het grote tekort aan woningen in ons land.

Goud

Opvallend is dat goud relatief goed presteert in deze periode waarin de rente omhoog gaat. Hoewel de goudprijs wel iets last heeft gehad van de hogere rente, staat de goudprijs nog altijd hoger dan een jaar terug. En dat terwijl goud historisch gezien altijd vooral goed presteert na de periode van renteverhogingen. Een reden voor de goede prestaties van goud is dat de afgelopen twee jaar turbulent waren. Zo brak er een oorlog uit op het Europese continent, was er sprake van hoge inflatie, nam de angst voor een crisis toe en begonnen verschillende banken in Amerika en Europa te wankelen.

Recent steeg de goudprijs naar het hoogste niveau in vier weken, naar aanleiding van de gebeurtenissen in Israël. Sinds de aanval van Hamas is de goudprijs zes procent gestegen. Goud laat zich weer zien als veilige haven en als toevluchtsoort in tijden van onzekerheid. Goud steeg bijvoorbeeld ook toen de oorlog in Oekraïne uitbrak. Mocht het conflict in Israël verder escaleren, dan is een verdere stijging van de goudprijs goed denkbaar. Ook is het einde van de renteverhogingen in zicht, wat ook een goed teken is voor edelmetaal. Ten slotte blijven banken kwetsbaar, vooral in Amerika, waar de geldmarktfondsen banken veel concurrentie bieden. Al met al blijft het vooruitzicht voor edelmetaal dus goed.

 

Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal

Namens Holland Gold interviewen Paul Buitink en Joris Beemsterboer verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren. 

Altijd op de hoogte blijven van het laatste nieuws?
Ontvang wekelijks de laatste analyses over de goudmarkt, macro-economie en het financiële systeem.
Wij geven om uw privacy

U kunt uw cookie-voorkeuren instellen door de verschillende hieronder beschreven cookies te accepteren of te weigeren

Noodzakelijk

Noodzakelijke cookies helpen een website bruikbaarder te maken door basisfuncties zoals paginanavigatie en toegang tot beveiligde delen van de website mogelijk te maken. Zonder deze cookies kan de website niet goed functioneren.

Vereist
Voorkeuren

Met voorkeurscookies kan een website informatie onthouden die de manier verandert waarop de website zich gedraagt of eruit ziet, zoals uw voorkeurstaal of de regio waarin u zich bevindt.

Statistieken

Statistische cookies helpen website-eigenaren te begrijpen hoe bezoekers omgaan met websites door anoniem informatie te verzamelen en te rapporteren.

Marketing

Marketingcookies worden gebruikt om bezoekers op verschillende websites te volgen. Het is de bedoeling advertenties weer te geven die relevant en aantrekkelijk zijn voor de individuele gebruiker en daardoor waardevoller voor uitgevers en externe adverteerders.