Door: Frank Knopers
Afgelopen decennia was het voor beleggers makkelijk om hun risico te spreiden. Een beleggingsportefeuille met 60% in aandelen en 40% in obligaties leverde zowel in goede als in slechte tijden namelijk rendement op. Bij economische voorspoed stegen de aandelenkoersen, terwijl obligaties juist goed presteerden in tijden van crisis. Deze populaire strategie leverde jarenlang rendement zonder risico, maar lijkt dit jaar het omgekeerde op te leveren. Risico zonder rendement. Hoe kun je als belegger je vermogen beter beschermen?
'Resultaten uit het verleden bieden geen garantie voor de toekomst.' Iedere belegger kent deze slogan, maar in de wereld van beleggingsfondsen is de combinatie van aandelen en obligaties nog steeds de standaard. Zo krijgen beleggers naarmate ze dichter bij hun pensioen komen nog vaak het advies om minder aandelen en meer obligaties aan te houden. En de afgelopen veertig jaar werkte deze strategie ook, omdat de trend van dalende rentes de obligatiekoersen structureel ondersteunde. Maar nu de rentes weer oplopen en centrale banken in hoog tempo renteverhogingen doorvoeren lijkt deze strategie niet meer te werken. In combinatie met de hoogste inflatie in veertig jaar vraagt dat om een andere beleggingsstrategie.
De afgelopen twaalf maanden leverde een beleggingsportefeuille met 60% aandelen en 40% obligaties een negatief rendement op. De Amerikaanse S&P 500 index behaalde over deze periode namelijk een rendement van -11% (inclusief dividend), terwijl de Barclays U.S. Aggregate Bond Index over dezelfde periode een vergelijkbaar verlies noteerde. Door de stijgende rente daalden de koersen van obligaties in dit fonds.
Normaal gesproken zijn de koersen van obligaties veel minder volatiel dan aandelenkoersen, maar naarmate de rente dichter bij nul komt wordt de impact van een kleine verandering in de rente op de waarde van de obligatie steeds groter. Een rentestijging van 6% naar 8%, zoals in 1993 gebeurde, had dan ook lang niet zoveel effect op de waarde van obligaties als de beweging van 1% naar 3% die we de afgelopen twaalf maanden hebben gezien.
Obligaties boden dit jaar geen bescherming tegen dalende aandelenkoersen
De rentestijging van de afgelopen twaalf maanden is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de torenhoge inflatie. Beleggers vragen meer rente, omdat ze weten dat het geld over een jaar veel minder koopkracht heeft. Maar de laatste weken zien we ook deflatoire effecten op de obligatiemarkt. Zo is de rentestijging onlangs weer omgeslagen in een daling, omdat de markt voorsorteert op een recessie. Als de economische omstandigheden verder verslechteren zal dat gepaard gaan met vraaguitval, waardoor de inflatie zal afnemen en mogelijk zelfs omslaat naar deflatie. Dat is ook het scenario dat historicus en beursanalist Eric Mecking de komende jaren voorziet.
Wat betekent dit voor obligaties in de beleggingsportefeuille? Eigenlijk niet veel goeds. Blijft de inflatie hoog, dan lever je ook bij de huidige rente nog steeds een paar procent per jaar aan koopkracht in. Krijgen we een scenario van schulddeflatie, dan is dat ook niet altijd gunstig voor obligaties. In dit scenario krimpt de geldhoeveelheid en houden consumenten massaal de hand op de knip. In dit scenario worden obligaties meer waard, maar wordt het voor bedrijven veel moeilijker om hun schulden af te betalen of door te rollen. Het aantal defaults zal in dit scenario waarschijnlijk toenemen, zeker bij de meer risicovolle obligaties en bij schulden uit opkomende markten.
Het is dan ook veelzeggend dat de Federal Reserve in een recent marktcommentaar schrijft dat het nog wel zeven jaar kan duren voordat de obligatiemarkt weer terug is op het oude niveau. Kortom, de kans is groot dat beleggers ook de komende jaren niet veel plezier aan hun obligatieportefeuille zullen beleven. De huidige rente is nog steeds volstrekt onvoldoende om te compenseren voor inflatie, terwijl het koersrisico nog steeds groot is met het vooruitzicht van meer renteverhogingen door centrale banken.
Je zou kunnen zeggen dat je met een belegging in hoogwaardige obligaties uiteindelijk altijd nog je inleg terugkrijgt. Wie zijn obligaties tussentijds niet verkoopt hoeft zich minder zorgen te maken over een lagere marktwaarde gedurende de looptijd van de lening. Maar wat is het terugkrijgen van inleg plus een verwaarloosbaar lage rente nog waard, indien de inflatie vele malen hoger is?
Deze tijd vraagt dus om een beleggingsstrategie met meer diversificatie. Naast aandelen en obligaties kan het ook zinvol zijn fysiek goud aan de portefeuille toe te voegen. Het edelmetaal levert weliswaar geen cashflow op, maar blijkt historisch gezien uitstekend te presteren in tijden met hoge inflatie én in tijden van economische en geopolitieke onzekerheid.
Ook in een scenario van deflatie is goud van toegevoegde waarde in de portefeuille. Uit dit onderzoek blijkt dat de goudprijs in de deflatoire periode van 1931 tot 1934 in waarde steeg ten opzichte van de meeste valuta. Bovendien blijkt dat periodes van deflatie zelden lang duren. Door ingrijpen van centrale banken en overheden slaat deflatie uiteindelijk weer om naar hoge inflatie. Zo steeg de goudprijs in de Verenigde Staten in 1933 van $20,67 naar $35 per troy ounce, een stijging van bijna 70%. Het opwaarts potentieel van goud is dus vele malen groter dan het neerwaartse risico.
Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal
Namens Holland Gold interviewen Paul Buitink en Joris Beemsterboer verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.
https://www.quoteinspector.com/images/investing/portfolio-risk/