Centrale banken kochten in het derde kwartaal een recordhoeveelheid van bijna 400 ton goud, terwijl de verkoop van munten en baren 41% hoger uitviel dan het vorige kwartaal. Dat schrijft de World Gold Council in haar nieuwste kwartaalrapport over de goudmarkt. Vooral de enorme goudaankopen door centrale banken vallen op, want die zijn sinds 1967 niet meer zo hoog geweest als nu. Een periode waarin de London Gold Pool langzaam uiteen dreigde te vallen. Wat zegt het nieuwste kwartaalrapport over de stand van de goudmarkt?
Vlak na de coronacrisis kochten centrale banken veel minder goud, vooral omdat opkomende markten geld nodig hadden en daarvoor soms hun goudvoorraad moesten aanspreken. Maar nu de economische en geopolitieke situatie zo onzeker is geworden nemen de goudaankopen weer toe. Na drie kwartalen staat de teller al op 673 ton, meer dat wat centrale banken normaal in een heel jaar kopen.
Waar de uitschieter in het derde kwartaal vandaan komt, dat heeft de World Gold Council helaas niet kunnen achterhalen. Mogelijk gaat het om een land als Rusland of China, dat goudaankopen kan doen zonder deze door te geven aan het IMF.Centrale banken doen soms ook goudaankopen via de Bank for International Settlements (BIS), waarbij de koper niet publiek bekend wordt gemaakt.
De centrale banken die afgelopen kwartaal goud kochten en dat wel bekendmaakten waren Turkije (+31 ton), Oezbekistan (+26 ton), India (+17 ton) en Qatar (+15 ton). Verder waren er nog wat kleinere aankopen van een paar ton door de centrale banken van Mozambique, de Filipijnen en Mongolië. Significante verkopen waren er niet in het derde kwartaal.
Centrale banken kochten in derde kwartaal recordhoeveelheid goud (Bron: World Gold Council)
Het zal u niet verbazen dat er met alle geopolitieke onrust in de wereld nog steeds veel vraag is naar goud. En ook al loopt de rente weer op, gecorrigeerd voor de hoge inflatie is het rendement op spaargeld nog altijd negatief. Ook dat zien we terug in de cijfers van de World Gold Council, want met name particulieren kopen veel goud om hun koopkracht te beschermen tegen de waardedaling van valuta. Met 351 ton aan wereldwijd verkocht beleggingsgoud was dit het beste derde kwartaal sinds 2011.
Zoals onderstaande grafiek laat zien trok de vraag naar gouden munten en goudbaren in het derde kwartaal wereldwijd aan. Niet alleen in Westerse afzetmarkten als Europa en de Verenigde Staten, maar ook in landen als India en China. Dat de prijsbewuste consumenten in die landen ook meer goud kochten is voor een belangrijk deel toe te schrijven aan de prijsontwikkeling, want door de sterke dollar bleef een stijging van de goudprijs uit.
Volgens de World Gold Council verkocht de Amerikaanse US Mint dit jaar de meeste gouden munten sinds 1999, omdat veel Amerikanen zich zorgen maken over de economie en de hoge inflatie. In Europa is het niet veel anders, want daar steeg de vraag naar beleggingsgoud naar 72 ton. Een toename van 28% ten opzichte van hetzelfde kwartaal van vorig jaar. In Duitsland werd over de eerste drie kwartalen in totaal 131 ton aan munten en baren verkocht, het hoogste niveau ooit gemeten over deze periode. In China verdubbelde de vraag in het derde kwartaal naar 70 ton.
Ook in Nederland zien we een sterke toename in de vraag naar edelmetalen. Zo behaalden we in oktober een recordomzet, die zelfs de maanden vlak na de coronacrisis oversteeg. We zien niet alleen veel nieuwe klanten, maar ook bestaande klanten die meer goud kopen om hun vermogen te beschermen tegen inflatie.
Wereldwijd meer vraag naar gouden munten en baren (Bron: World Gold Council)
Een kanttekening bij deze cijfers is dat de vraag naar goud in de vorm van ETF's in het derde kwartaal opnieuw is afgenomen. In het derde kwartaal daalden de voorraden van ETF's met 227 ton, de grootste daling sinds het tweede kwartaal van 2013. Dat komt vooral door de sterke dollar, waardoor grote beleggingsfondsen posities in goud afbouwen ten gunste van andere beleggingen. Door de stijgende dollar en de hogere rente werden Amerikaanse staatsleningen aantrekkelijker voor beleggingsfondsen.
Verder zien we in de kwartaalcijfers herstel in de markt voor sieraden. Deze werd hard getroffen door de coronapandemie, omdat veel juweliers tijdens lockdowns hun winkel moesten sluiten. In belangrijke afzetmarkten als India en China daalde de vraag ook vanwege de grote economische onzekerheid van de coronacrisis. In deze landen koopt men gouden sieraden ook als vorm van spaargeld. Inmiddels is deze markt weer hersteld naar het normale niveau, zoals onderstaande grafiek van de vraag naar sieraden in India laat zien.
Indiase markt voor gouden sieraden herstelt van coronacrisis (Bron: World Gold Council)
Ondanks de hogere goudprijs en de aantrekkelijke winstmarges blijkt het voor goudmijnen lastig om de productie verder op te schroeven. De meest makkelijk winbare reserves zijn al gewonnen, terwijl het investeren in nieuwe mijnen tijd en geld kost. Tijdens de coronapandemie stegen de winstmarges van de mijnen tot recordhoogte, omdat de goudprijs toen richting de $2.000 steeg. Nu de goudprijs in dollars een stuk lager ligt en de brandstofkosten zijn toegenomen is die marge weer afgenomen. Daardoor zal het mijnaanbod ook de komende jaren niet snel verder stijgen.
Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal
Namens Holland Gold interviewen Paul Buitink en Joris Beemsterboer verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.