Kan een samenleving blijven functioneren zonder overheid? En wat is nou eigenlijk een grotere bedreiging voor onze vrijheid: de macht van de overheid of de macht van grote bedrijven? In deze aflevering van Holland Gold gaan Paul Buitink en Sven Kuipers in gesprek met Boris van de Ven, presentator van podcasts als de Bitcoin Show en V for Valentine. Ze bespreken de energiecrisis, inflatie en hoe de steeds grotere rol van overheden onze economische vrijheid onder druk zet.
Libertariër en programmamaker van de Ven merkt op dat twee verschillende werelden als gevolg van de coronacrisis en de energiecrisis steeds dichter bij elkaar komen. Hardwerkende ondernemers en hoogopgeleiden mensen die tot voor kort nog vertrouwen hadden in overheden, banken en de wetenschap beginnen nu steeds meer te twijfelen en vragen te stellen. Zij beginnen zich net als de zogeheten 'wappies' zorgen te maken over de risico's van het banksysteem, de stabiliteit van ons geldsysteem en de toenemende bemoeizucht van overheden.
Vrijheid
Van de Ven beschrijft hoe hij bekend is geraakt met de Libertarische stroming in de politiek, waarin eigendomsrechten en persoonlijke vrijheid centraal staan en waarin de rol van de overheid zo klein mogelijk wordt gehouden. Hij verwijst naar de Bataafse grondwet van 1798, waarin het Libertarische gedachtegoed nog centraal stond en de overheid een beperkte rol vervulde in het dagelijkse leven. Deze grondwet is zelfs als blauwdruk gebruikt voor de Amerikaanse grondwet, maar in de huidige Nederlandse samenleving en politiek is er van dit gedachtegoed weinig meer van terug te vinden.
De programmamaker ziet toenemend socialisme, waarin de ruimte voor een open debat steeds kleiner wordt en aangeleerde hulpeloosheid de norm is geworden. Ook ziet hij dat mensen steeds naar overheden kijken om met een oplossing te komen en dat overheden daardoor steeds meer ingrijpende maatregelen nemen.
Inflatie
Een van de grote problemen waar iedereen nu mee te maken heeft zijn de almaar stijgende prijzen. Inflatie kent vele oorzaken, maar het gaat volgens van de Ven nooit over het onderliggende probleem van geldcreatie. Steeds meer mensen beginnen zich realiseren dat er meer aan de hand is en dat de prijzen niet alleen stijgen door geopolitieke en logistieke problemen, maar ook door geldcreatie.
Alle andere verklaringen voor stijgende prijzen ontnemen ons het zicht op het werkelijke onderliggende probleem, namelijk dat alles door geldcreatie vanzelf steeds duurder wordt. Door kredietcreatie neemt de geldhoeveelheid toe, waardoor alle prijzen vanzelf meestijgen. Deze olifant in de kamer blijft nog te vaak buiten beschouwing in de discussie.
Bankencrisis en eurocrisis?
De komende tijd voorziet van de Ven grote economische uitdagingen. Zo worstelen steeds meer bedrijven en industrieën met een torenhoge energierekening, waardoor uiteindelijk meer faillissementen zullen ontstaan. Dit zal volgens hem ook effect hebben op de Europese bankensector, omdat banken leningen hebben verstrekt aan bedrijven. Afschrijven op deze leningen betekent mogelijk een nieuwe bankencrisis.
Een ander probleem is het mogelijk uiteenvallen van de muntunie, want de wereld is door de oorlog in Oekraïne fundamenteel veranderd. Tot voor kort konden we met euro's betalen voor goedkope energie uit Rusland. Nu zijn we veel duurder uit voor de inkoop van olie en gas. Dit zal de spanningen in de muntunie verder opdrijven, waardoor we nog maar twee kanten op kunnen. We krijgen dan ofwel een Europese superstaat, of de muntunie valt uiteen. Doormodderen is in elk geval geen oplossing meer.