De oorlog in Oekraïne heeft de financiële markten vorig jaar behoorlijk in beweging gebracht. Centrale banken werden compleet verrast door torenhoge inflatie, die voor een belangrijk deel werd veroorzaakt door oorlog en sancties. Beleggers moeten dus oog hebben voor geopolitieke ontwikkelingen, maar dat wil nog niet zeggen dat centrale banken irrelevant zijn geworden. Dat schrijft Rabobank analist Michael Every deze week in een nieuw marktcommentaar. Hij betwijfelt of de Chinese yuan de rol van de dollar zal overnemen als wereldreservemunt. Ook zet hij vraagtekens bij een koppeling tussen de yuan en goud. Hoe voorziet hij de toekomst van ons geldsysteem?
Het commentaar van Every lijkt een directe reactie op de laatste analyse van Zoltan Pozsar, de veel gelezen kredietanalist van Credit Suisse. Pozsar is van mening dat we een tijdperk van (economische) oorlogsvoering tegemoet gaan. In dat scenario zal de rol van de dollar volgens hem onder druk komen te staan en zullen grondstoffen belangrijker worden. China zal proberen meer olie in yuan af te rekenen, waardoor de internationale rol van de Chinese munt sterker zal worden. De petroyuan zal de petrodollar uitdagen.
Volgens Every zijn dit inderdaad belangrijke trends, maar dat wil nog niet zeggen dat het dollarsysteem zomaar zal verdwijnen. Hij merkt op dat de Chinese yuan nog altijd niet volledig converteerbaar is en dat de kapitaalmarkt in Chinese yuan zich nog lang niet kan meten met de kapitaalmarkten voor dollars en euro's. Bovendien heeft China een structureel overschot op de begroting, wat betekent dat het voor andere landen moeilijk zal worden om significante reserves in yuan op te bouwen. Ook hebben veel Golfstaten hun munt gekoppeld aan de Amerikaanse dollar, wat het ingewikkelde maakt om over te schakelen.
De Chinese yuan kan volgens Every dus niet zomaar de rol van de dollar overnemen als wereldreservemunt. De dollar is nog altijd verankerd in het huidige systeem, zelfs binnen de Chinese economie. Zo heeft China de grootste valutareserves ter wereld, waarvan een aanzienlijk deel bestaat uit dollars in de vorm van Amerikaanse staatsleningen. Deze reserves zal China niet zomaar willen afschrijven. En hoewel het land in de afgelopen twintig jaar veel goud heeft gekocht vertegenwoordigt de officiële Chinese goudvoorraad van bijna 2.000 ton nog altijd maar een paar procent van de totale reserves. China heeft dan ook meer belang bij een ordelijke transitie naar een nieuw monetair systeem dan met een crash van het dollarsysteem, aldus de Rabobank analist.
Het idee dat China haar yuan kan koppelen aan goud doet Every af als wensdenken. De waarde van de Chinese goudvoorraad is maar een fractie van de bedragen waarmee China met Europa en met olieproducenten in het Midden-Oosten handelt. Daarvoor zou de goudprijs veel hoger moeten zijn dan die nu is, maar de vraag is dan ook hoeveel hoger en hoe de centrale bank die koppeling gaat verdedigen.
De terugkeer van goud in het monetaire systeem vereist coördinatie met en medewerking van Westerse economieën, omdat die over de grootste goudvoorraden beschikken. Every denkt dat die steun er niet zal zijn zo lang het dollarsysteem nog functioneert. Ook voor de Chinese economie kan een koppeling van de munt aan goud nadelige gevolgen hebben. De waarde van de yuan zal immers stijgen, waardoor het export gedreven groeimodel niet meer zal werken. Chinese producten zullen dan veel duurder worden voor de rest van de wereld.
Every verwacht dus niet dat de Chinese yuan de rol van de dollar snel zal overnemen, maar hij onderschrijft de analyse van Pozsar dat (economische) oorlogsvoering zal leiden tot hogere inflatie. Westerse economieën zullen hun industrie verder moeten ontwikkelen, waar veel grondstoffen voor nodig zijn. Een oorlogseconomie onttrekt bovendien productiemiddelen en kapitaalgoederen aan de rest van de economie, wat in de regel een prijsopdrijvend effect zal hebben.
Every verwacht niet dat centrale banken in dit scenario machteloos zullen toekijken. Hij voorziet dat de Federal Reserve de rente verder zal verhogen om de inflatie omlaag te drukken en de dollar sterker te maken. In zijn conclusie schrijft Every dat geopolitieke ontwikkelingen wel belangrijk, maar zeker niet allesbepalend, zijn geworden. Dat levert misschien minder spannende verhalen op, maar brengt ons volgens hem wel bij conclusies die uiteindelijk dichter bij de realiteit zullen liggen.
Bekijk hier de laatste video van Paul buitink met Michael Every: