De gemiddelde productiekosten van goudmijnen zijn vorig jaar met 18% gestegen tot $1.276 per troy ounce. Daarmee werd het oude record van 2012 met $160 per troy ounce overtroffen. Dat schrijft de World Gold Council op basis van nieuwe cijfers over de goudmijnsector. De wereldwijde productiekosten stegen vooral door hogere energieprijzen, maar ook het aanboren van nieuwe goudaders met een relatief lage kwaliteit gouderts stuwde de gemiddelde kosten omhoog. Wat betekent dit voor de goudmarkt en de mijnbouwsector?
De productiekosten van goudmijnen lopen meestal met vertraging achter de ontwikkeling van de goudprijs aan. Stijgt de prijs van het edelmetaal, dan wordt het lucratief om de productie op te schroeven en goudreserves van lagere kwaliteit aan te boren. Daalt de goudprijs, dan zien we dat mijnen zich weer concentreren op de meest hoogwaardige reserves en relatief dure reserves laten liggen. Vorig jaar schoot de goudprijs omhoog door de Russische invasie in Oekraïne, waardoor het voor mijnen lucratief was de productie verder op te schalen. Ondanks de hogere kosten bleven de winstmarges zeer aantrekkelijk.
Een ander effect van de oorlog was de stijging van de energieprijzen. Wereldwijd werden brandstoffen fors duurder, enerzijds door de hogere olieprijs en anderzijds door Westerse sancties op Russische olie. Deze hoge brandstofprijzen hebben in 2022 ook bijgedragen aan hogere productiekosten voor de goudmijnen, omdat er veel machines nodig zijn om goud te delven en te raffineren. Gemiddeld halen goudmijnen ongeveer één tot twee gram zuiver goud uit duizend kilo aan puin. Om een troy ounce goud te winnen moeten mijnen dus veel gouderts verwerken. Daarvoor zijn niet alleen machines nodig, maar ook explosief materiaal en cyanide.Ook die zijn vorig jaar in prijs gestegen.
De World Gold Council merkt op dat de productiekosten van Russische goudmijnen naar verhouding nog meer zijn gestegen, namelijk met 28% tot $1.018 per troy ounce. Nog altijd lager dan het wereldwijde gemiddelde, maar relatief gezien dus wel een grotere stijging. Voor de goudmijnsector van Rusland stegen de kosten vooral op het vlak van logistiek en overhead, omdat het door de sancties moeilijker werd om goud te verkopen. Tot voor de oorlog exporteerden Rusland een significant gedeelte van haar productie naar het Verenigd Koninkrijk, waar verschillende grote goud-ETF's hun fysieke voorraden aanhouden. Met een goudmijnproductie van 330 ton per jaar is Rusland bijna de grootste producent ter wereld. Alleen China haalt op jaarbasis een paar ton goud meer uit de grond.
Productiekosten goudmijnen fors gestegen in 2022 (Bron: World Gold Council)
Positief voor de goudmijnsector is dat de productiekosten in de loop van 2022 weer wat afvlakten. In het vierde kwartaal daalden de zogeheten all in sustaining cash costs (AISC), waarin indirecte productiekosten en de kosten van exploratie worden meegenomen, met 0,9% ten opzichte van het derde kwartaal. Deze daling kwam voor een deel door een hogere gemiddelde ertsgraad en door een daling van de brandstofkosten. Door de hoge inflatie kunnen ook goudmijnen dit jaar nog wel te maken krijgen met stijgende personeelskosten.
Productiekosten daalden in het vierde kwartaal weer (Bron: World Gold Council)
Of de productiekosten op middellange termijn verder zullen stijgen of dalen wordt voor een belangrijk deel bepaald door de goudprijs. Als die verder stijgt rechtvaardigt dat ook weer hogere productiekosten. Bij de huidige goudprijs van $2.040 per troy ounce is ongeveer 90% van alle goudmijnproductie in de wereld rendabel. Als de prijs op dit niveau blijft of verder stijgt, dan zal dat de sector aansporen om de productie verder op te schroeven. Maar de ervaring uit het verleden leert dat het om hooguit een paar procent op jaarbasis gaat, omdat al het makkelijk winbare goud reeds is opgegraven. Het totale aanbod van het edelmetaal zal dus schaars blijven, ook bij hogere prijzen.
Kostencurve wereldwijde goudmijnproductie (Bron: World Gold Council)
Lees ook:
Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal
Namens Holland Gold interviewen Paul Buitink en Joris Beemsterboer verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.
