De rode draad in deze weekselectie loopt van staatsschuld en belasting naar inflatie en goud. Deze week kondigde de Labour-regering in het VK een enorme belastingverhoging aan, waardoor de belastingdruk nu hoger zal worden dan ooit. Dit zien we niet alleen in het Verenigd Koninkrijk maar in de hele Westerse wereld. Ook zien we dat de inflatie in Nederland nog steeds hoog is, en hoger dan de rest van de eurozone. Zal het de komende tijd zo blijven? Tot slot kijken we naar goud, niet alleen de prijs van het edelmetaal staat de afgelopen maand op recordhoogtes, ook de vraag is hoger dan ooit. Volgens de Financial Times zijn het de investeerders die inmiddels flink aan het kopen zijn, en is er een heuse “angst om de boot te missen”.
Rachel Reeves, de Britse minister van Financiën, kondigde afgelopen woensdag een flinke belastingverhoging aan. Vier maanden na haar aantreden heeft de nieuwe Labour-regering van Keir Starmer het nieuwe begrotingsplan gepresenteerd waarin de belastingen met £40 miljard ( €47,5 miljard) omhoog zullen gaan. Ze willen hiermee een gat in de overheidsbegroting dichten en investeringen in overheidsdiensten ondersteunen.
In veel Westerse landen zien we momenteel een historisch hoge belastingdruk (bron: John Burn-Murdoch)
De nieuwe begroting brengt de belastingdruk op 38,2% van het BBP, het hoogste niveau ooit in het VK. Dit fenomeen zien we momenteel in de meeste Westerse landen. Het grootste deel van de belastingverhoging komt uit een toename van £25 miljard in de nationale verzekeringsbijdrage, een loonbelasting die door werkgevers wordt betaald. Daarnaast zal de vermogenswinstbelasting worden verhoogd, en zal de regering een einde maken aan het gebruik van ‘offshore trusts’ die vermogens afschermen van de Britse erfbelasting. Labour negeert nu de waarschuwingen dat dit een uittocht van rijke Britten uit het VK zou kunnen veroorzaken. We beschreven dit effect in een eerdere weekselectie over de exittax. De onafhankelijke ‘Office for Budget Responsibility' verklaarde dat het pakket van Reeves de inflatie met tot wel een half procentpunt zou verhogen en de hypotheekrentes onder opwaartse druk zou zetten.
Een belastingverhoging is niet genoeg voor de plannen van Labour, de overheid zal ook structureel meer geld gaan lenen. De aankondiging dat de overheid gemiddeld £28 miljard meer per jaar gaat lenen had direct impact op financiële markten. Het rendement op tienjarige Britse staatsobligaties steeg met 0,05 procentpunt tot 4,37 procent, het hoogste niveau in vijf maanden. Het rendement op tweejarige obligaties ging met 0,08 procentpunt omhoog naar 4,34 procent.
10-jaarsrente VK steeg na de aankondiging (bron: Financial Times)
Volgens nieuwe cijfers van het CBS bedroeg de Nederlandse inflatie in oktober 3,6 procent terwijl dit in september nog 3,5 procent was. Voedingsmiddelen, dranken en tabak werden 6 procent duurder en ook de prijs van diensten steeg met 5,4 procent ten opzichte van oktober vorig jaar.
Inflatie Eurozone (bron: Holger Zschaepitz)
Het Nederlandse inflatiecijfer op basis van de Europese geharmoniseerde rekenmethode staat op 3,3 procent. Dit is aanzienlijk hoger dan het gemiddelde van de eurozone, dat op 2 procent uitkwam, hoger dan verwacht. De sterke neerwaartse trend van de afgelopen maanden is daarmee voorlopig tot stilstand gekomen.
ING verwacht dat de Nederlandse inflatie volgend jaar ook boven het eurozone-gemiddelde zal blijven. Dit komt door hogere belastingen en hogere loongroei. De verwachting is dat de ECB de rente in december verder zal verlagen, dit zal zeker niet helpen om de Nederlandse inflatie omlaag te krijgen. ING-econoom Bert Colijn hierover: “De ECB remt dus steeds minder en daarnaast blijft de overheid de economie ook stimuleren, zodat ook vanuit de begrotingskant de inflatie niet geremd wordt.”
Met dit en het bovenstaande stuk over hoge belastingdruk in het achterhoofd is het een goed moment om nog eens naar een citaat van de bekende econoom Milton Friedman over inflatie te kijken: “Houd je aandacht op één ding en één ding alleen: hoeveel de overheid uitgeeft. Want dat is de echte belasting. Als je er niet voor betaalt in de vorm van directe belastingen, betaal je ervoor in de vorm van inflatie of leningen.”
De Financial Times schrijft dat de ‘fear of missing out’ bij beleggers heeft geleid tot een recordvraag naar het edelmetaal. Ze baseren zich hierbij op de nieuwe kwartaalrapportage van de World Gold Council (WGC). De vraag naar goud steeg met 5 procent naar 1.313 ton, niet alleen een record in dollars maar ook qua volume. Frank Knopers dook voor ons in het WGC-rapport en schreef er een artikel over, dat u hier kunt lezen.
“Er zijn heel veel mensen die goud willen kopen bij een prijsdaling,” zei John Reade, expert bij de WGC. Volgens hem hebben ‘Family offices’ en vermogende particulieren de afgelopen maanden meer goud gekocht vanwege zorgen over de overheidsschulden. “Veel mensen houden van goud, ze wilden in goud beleggen, maar hadden het niet in hun portefeuille in de eerste helft van het jaar.”
Relatieve waarde van goud ten opzichte van Amerikaanse staatsobligaties (bron: bloomberg, via Luke Gromen)
IGWT verklaarde de traditionele 60/40 portefeuille met staatsobligaties dood, en ziet een belangrijke rol voor goud in de nieuwe portefeuille. Jeroen Blokland heeft eerder bij ons in de podcast al uitgelegd hoe dit precies zit. Hij ziet geen toekomst in staatsobligaties, omdat ze op het gebied van rendement, volatiliteit/risico en diversificatie steeds minder aantrekkelijk worden.
De bekende Amerikaanse investeerder Jim Rogers denkt dat de bullmarkt voor goud en zilver nog twee tot drie jaar door zal gaan. Hij noemt hierbij de oplopende schulden en geopolitieke spanningen als oorzaak. Ook Frank Giustra, een bekende Canadese ondernemer en investeerder, is positief over zilver en goud in een op woensdag verschenen interview. “De visie is dat we een metalenmarkt ingaan, zowel voor edelmetalen als basismetalen”. Ook geeft hij aan dat hij verwacht dat goud weer een belangrijke monetaire rol zal gaan spelen. Hij denkt dat we nog maar aan het begin staan van de prijsstijging van goud en dat de devaluatie van fiatgeld een belangrijke rol zal spelen bij de verdere koersstijgingen van goud. Het hele interview is interessant maar als u niet 100 minuten de tijd heeft kunt u hier klikken voor het fragment over (edel)metalen en goud.
De prijs van zilver is het afgelopen jaar enorm gestegen, meer zelfs dan de goudprijs. In de nieuwe Holland Gold maandupdate nemen we uitgebreid de tijd voor zilver. We analyseren de vraag, aanbod en de kosten voor het winnen van het metaal in zilvermijnen. Kan de koers nog verder stijgen? Bekijk de maandelijkse update hier.
Foto: Rachel Reeves (links) & Keir Starmer (bron: UK Parliament)
Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal
Namens Holland Gold interviewt Paul Buitink verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.