Pensioenfonds DSM belegt voor miljoenen in goud

Het pensioenfonds van chemieconcern DSM heeft de afgelopen maanden voor een paar honderd miljoen euro aan goud gekocht, zo schrijft het Financieel Dagblad. Volgens het vakblad PensioenPro houdt het fonds nu 5% van haar vermogen aan in fysiek goud, dat in Zwitserland ligt opgeslagen bij een financiële instelling. Het edelmetaal zorgt volgens het pensioenfonds voor meer diversificatie. Ook kan het bijdragen aan een beter rendement, omdat het risico van de totale beleggingsportefeuille afneemt.

Het pensioenfonds van DSM beheert een vermogen van ongeveer €7,7 miljard. Dat betekent dat ze voor circa €400 miljoen aan fysiek goud aan haar portefeuille heeft toegevoegd. Het fonds haalde 10% van haar vermogen weg uit staatsobligaties en stopte dat naast goud ook in aandelen, vastgoed en beleggingen in infrastructuur. Het fonds verwacht dat deze alternatieven de komende jaren een hoger rendement zullen opleveren dan staatsobligaties.

Negatieve rente

De negatieve rente op staatsobligaties was aanvankelijk nog geen probleem voor het pensioenfonds van DSM. Het betekende een flinke koersstijging van de obligatieportefeuille, maar nu de rente op een zeer laag niveau stabiliseert en zelfs weer wat oploopt zit er weinig rendementsperspectief in staatsobligaties. De rentevergoeding op staatsobligaties van ontwikkelde landen is nu al enige tijd zeer laag tot negatief. Dit zou betekenen dat het pensioenfonds op termijn geen rendement meer zou kunnen maken op staatsleningen. Daarom besloot ze vorig jaar haar beleggingsstrategie te herzien, met als uitkomst de toevoeging van goud aan de beleggingsportefeuille.

Het edelmetaal levert weliswaar geen rente of dividend op, maar dat geldt ook in toenemende mate voor staatsobligaties. Bovendien voegt het edelmetaal diversificatie toe aan de totale portefeuille, zeker in tijden van stress op de financiële markten. Ook heeft goud over de lange termijn een prima rendement behaald, over de afgelopen vijftig jaar gemiddeld ongeveer 8% op jaarbasis. Er valt dus wat voor te zeggen op voor de lange termijn wat edelmetaal in de portefeuille op te nemen.

Pensioenfondsen beleggen in goud?

Toch is niet gebruikelijk voor pensioenfondsen om in goud te beleggen. Toen het Pensioenfonds Vereenigde Glasfabrieken in oktober 2009 besloot 12% van het beheerde vermogen in goud te stoppen werd het op de vingers getikt door De Nederlandsche Bank. Volgens de centrale bank, die toezicht houdt op de pensioenfondsen, was het niet verantwoord om zoveel goud aan te houden. Dat terwijl de centrale bank zelf tienduizenden goudstaven in haar kluis heeft liggen.

Het pensioenfonds moest begin 2011 in opdracht van DNB een groot deel van haar positie in goud verkopen. Daardoor liep het een paar miljard euro aan rendement mis, waarvoor het fonds uiteindelijk toch geen compensatie kreeg. Sindsdien durfde geen enkel pensioenfonds in Nederland het aan om een significante positie in het edelmetaal aan te houden. Er lijkt nu echter sprake van een kentering, want nu het eerste schaap over de dam is kunnen er meer volgen. We zijn benieuwd hoe de Nederlandsche Bank hierop zal reageren, nu staatsobligaties ook vrijwel geen rendement opleveren en pensioenfondsen wel andere beleggingen moeten overwegen om rendement te halen.

Deze bijdrage is afkomstig van Geotrendlines