9.4
7.516 reviews
Nederlands
NL
Landen in de Europese Unie bereiden zich voor op een nieuwe goudstandaard door de goudvoorraden te harmoniseren. Dat schrijft Jan Nieuwenhuijs in zijn recente artikel op Money Metals. Volgens Nieuwenhuijs is het geen toeval dat landen zoals Nederland goud hebben verkocht in het verleden, terwijl andere landen zoals Polen juist goud hebben gekocht. Landen in de Europese Unie anticiperen met deze gecoördineerde acties op een toekomst waarin goud opnieuw een belangrijkere rol zou kunnen vervullen. Hoe komt Jan Nieuwenhuijs tot deze conclusie?
Goud is enorm in zwang geraakt de afgelopen jaren. Daarbij is het interessant dat de koppeling tussen goud en factoren zoals de rente en inflatie lijkt te zijn doorbroken, zoals we hebben beschreven in een vorig artikel. Vooral centrale banken in opkomende economieën, zoals China en Saoedi-Arabië hebben de afgelopen jaren goud toegevoegd aan de reserves. Ook Oost-Europese landen zoals Polen behoorden tot de kopers. Dat goud een enorm momentum heeft laat de volgende grafiek zien.
Goudprijs per kilo (bron: Holland Gold)
Konrad Raczkowski, voormalig staatssecretaris van Financiën van Polen, leverde bewijs voor de stelling dat Europese landen zich voorbereiden op een nieuwe goudstandaard. Raczkowski betoogde onlangs dat de officiële goudreserves in Europa evenredig verdeeld moeten zijn ten opzichte van het Bruto Binnenlands Product (BBP), wat ‘in de nabije toekomst de nieuwe gouden standaard zal worden’. Een kleine kanttekening is wel dat Raczkowski tussen 2015 en 2016 staatssecretaris was, waarna hij hoogleraar werd. Sinds zijn termijn is er ontzettend veel gebeurd en zijn uitspraken zijn dus geen garantie dat alle landen in de Eurozone er ook zo over denken.
Toch maakt Jan Nieuwenhuijs een goed punt als het gaat om de internationale goudvoorraden. Het is geen geheim dat Europese landen terug wilden naar een goudstandaard na de val van Bretton Woods. Nu veel overheden met steeds hogere schulden kampen en de geopolitieke spanningen oplopen, houden landen rekening met een nieuw financieel systeem: één waar goud weer een grote rol speelt.
Een dergelijk op goud gebaseerd systeem kan echter alleen goed werken als de goudvoorraden van landen geharmoniseerd zijn. Stel dat een land als Nederland over een onevenredig grote goudvoorraad beschikt ten opzichte van een ander land, bijvoorbeeld het Verenigd Koninkrijk. Dat betekent dat Nederland heel goedkoop producten en diensten kan kopen vanuit het Verenigd Koninkrijk als er een nieuw geldsysteem ontstaat gebaseerd op goud. De sterke goudpositie van Nederland houdt in dat de Nederlandse munt sterker is dan het Britse pond. Het gevolg is een enorm handelstekort voor Nederland en een enorm handelsoverschot voor Verenigd Koninkrijk. Deze onevenwichtigheden zijn niet wenselijk.
Het is dan ook geen toeval dat landen zoals Nederland de afgelopen decennia goud hebben verkocht, terwijl landen als China goud hebben gekocht. De 400 ton goud die De Nederlandsche Bank (DNB) in 1992 verkocht belandde via de Bank for International Settlements in de kluizen van de Chinese centrale bank, zo schrijft Nieuwenhuijs. De kans is klein dat DNB opnieuw een deel van de goudvoorraad gaat verkopen. In het programma Buitenhof vroeg Twan Huijs of DNB wellicht goud zou kunnen verkopen om de verliezen door de hogere rente op te vangen. Klaas Knot, president van DNB, antwoordde resoluut: ‘Dat gaan we zeker niet doen’.
De Nederlandsche Bank lijkt zich te richten op een goudvoorraad die vier procent van het BBP bedraagt. DNB is vandaag de dag in bezit van maar liefst 612,5 ton goud, dat met de huidige goudprijs een waarde van ruim 35 miljard vertegenwoordigt. In een podcast met het Financieel Dagblad ging directeur Aert Houben verder in op de rol van goud. Volgens Houben fungeert goud nog altijd als verzekering voor als het systeem instort. Daarom is het niet nodig om telkens maar weer meer goud bij te kopen: ‘Ik denk dat een goudvoorraad van vier procent van het BBP meer dan genoeg is. Mocht er een systeemcrisis uitbreken, dan schiet de waarde van goud omhoog. Ook leert de ervaring dat een volledige dekking niet nodig is’, aldus directeur Houben.
Ook andere landen hebben de afgelopen jaren goud verkocht. Zo verkocht Zwitserland, van oudsher een land waar heel veel goud ligt opgeslagen, in 2005 1300 ton goud. Als reden voerde het land aan dat Zwitserland de goudvoorraad op deze manier meer in lijn bracht met de G10, een groep van elf industrielanden. Ook Oostenrijk verkocht een deel van de goudvoorraad om de goudhoeveelheid beter af te stemmen op de hoogte van het BBP. Frankrijk streeft net als Nederland naar een goudvoorraad die ongeveer vier procent van het BBP bedraagt.
Het is dan ook niet gek dat Oost-Europese centrale banken juist goud hebben gekocht. De Poolse centrale bank voegde in de jaren na 2018 317 ton goud toe aan de reserves, Hongarije en Tsjechië kochten in dezelfde periode respectievelijk 107 en 32 ton goud. Tsjechië heeft aangegeven dat het de goudvoorraad naar 100 ton wil brengen. Polen richt zich op een goudvoorraad van 600 ton. Als dat inderdaad gebeurt, bezitten deze landen relatief ongeveer even veel goud als landen in de Eurozone.
Kroatië vormt momenteel een uitzondering, aangezien het nagenoeg geen goud aanhoudt. Toch is dat geen probleem, want het land houdt wel andere reserves aan. Als het nodig is kunnen goudreserves uitgebalanceerd worden, omdat bijvoorbeeld Italië relatief veel goud bezit, zo legde Jan Nieuwenhuijs uit in een interview met Holland Gold.
In de figuur is te zien hoeveel goud elk land aanhoudt. Zoals te zien zijn de voorraden de afgelopen jaren geharmoniseerd. (Bron: Money Metals)
Jan Nieuwenhuijs heeft een mooi onderzoek verricht. Centrale banken zijn voorzichtig als het gaat om de communicatie over een mogelijk nieuw financieel systeem. Daarom zal een centrale bank zoals DNB nooit openlijk vertellen met welke scenario’s rekening wordt gehouden. Toch laten de acties van verschillende centrale banken in de wereld een patroon zien. De centrale banken in de Europese Unie lijken allemaal te streven naar een vergelijkbaar percentage goud relatief tot het BBP. Daarnaast repatrieerden verschillende landen hun goudvoorraad en hebben verschillende landen al hun goudstaven laten voldoen aan de "LBMA Good Delivery"-normen, zodat de goudstaven makkelijk kunnen worden verhandeld.
Ook opkomende economieën zijn bezig hun goudvoorraden te versterken. Daardoor lijkt de stelling van Jan Nieuwenhuijs dat landen zich voorbereiden op een mogelijk nieuw financieel systeem steeds realistischer te worden. Binnenkort zal Jan Nieuwenhuijs te gast zijn in een podcast met Holland Gold. In die podcast zullen we de recente ontwikkelingen bespreken.
Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal
Namens Holland Gold interviewt Paul Buitink verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.
