Centrale banken houden nu meer goud dan euro’s aan als reserves. Dat schrijft Jan Nieuwenhuijs in zijn nieuwe blog op Gainesvillecoins.com. Volgens Nieuwenhuijs is de dollar het volgende doelwit in de strijd om de positie als voorkeursreserve van centrale banken. Daarmee komt Jan Nieuwenhuijs op een betrekkelijk andere conclusie uit dan ING, die in april een rapport schreef over de positie van goud en verschillende valuta’s. Wat zijn de verschillende perspectieven op de positie van goud, de dollar en andere valuta’s?
In zijn blog wijst Nieuwenhuijs op het feit dat goud vaak over het hoofd wordt gezien als men kijkt naar de onderlinge verhoudingen van de reserves. Uit die vergelijking lijkt de hegemonie van de dollar vrijwel onaangetast. Weliswaar neemt het aandeel dollars ten opzichte van andere valuta iets af, maar ruim 60 procent van de valutareserves bestaat momenteel nog uit dollars. De dominantie van de dollar is goed te verklaren. Amerika is geopolitiek al decennia oppermachtig en de dollar wordt voor het overgrote deel van de internationale transacties gebruikt.
Bovendien, zo stelde Mathijs Bouman in de podcast met Holland Gold, komen nog steeds de meeste grote bedrijven uit Amerika en springen ze heel makkelijk over naar de volgende trend. Dat blijkt uit bedrijven zoals Apple, Facebook, Tesla en OpenAI. Daarom is het goed mogelijk dat de dollar nog een hele tijd de dominante valuta is. Weliswaar doen valuta zoals de Chinese renminbi, Indiase roepie en Russische roebel opgang, maar voordat de dollar echt van de troon kan worden gestoten stroomt er heel wat water door de Rijn. Dat is ook te zien in onderstaande grafiek. De dollar blijft dominant en opkomende munten zoals de renminbi groeien slechts mondjesmaat.
De dollar is niet meer zo populair als voorheen, maar spant nog altijd de kroon. (Bron: Gainesvillecoins.com)
Maar het beeld verandert als goud ook in beschouwing wordt genomen. In de volgende grafiek is te zien dat goud in aandeel wel degelijk fors toeneemt. Dat betekent dus dat centrale banken meer goud aanhouden in plaats van valutareserves. Na 1970 hebben veel centrale banken goud verkocht, waardoor het aandeel van de dollar fors toenam. Ook Nederland verkocht onder oud-president van De Nederlandsche Bank (DNB) Nout Wellink een deel van de goudvoorraad. Momenteel houdt DNB vast aan een goudvoorraad van vier procent van het BBP. Goud fungeert nog steeds als verzekering, zo luidt de gedachte binnen DNB. Daarnaast staan er rentedragende bezittingen, zoals obligaties, op de balans bij DNB. Andere centrale banken kopen juist meer goud. Zo zijn verschillende landen op hun eigen manier bezig met edelmetaal.
Als er ook naar goud wordt gekeken verandert het beeld. (Bron: Gainesvillecoins.com)
Goud lijkt volgens de grafiek van Nieuwenhuijs vooral de dollar pijn te doen. De munten van Amerika en Europa werden na de inval in Oekraïne ingezet als wapen toen Russische tegoeden werden bevroren. De munten waren niet neutraal en daardoor groeide het wantrouwen. Vooral veel centrale banken van opkomende economieën gingen op zoek naar alternatieven, vaak in de vorm van edelmetaal. De afgelopen maanden schreven we op Holland Gold al vaker over de aankoop van goud door centrale banken. Zo voegt de Chinese centrale bank al anderhalf jaar lang iedere maand goud toe aan de reserves. Ook Polen en Singapore zijn erg actief in de goudmarkt en bouwen grotere goudvoorraden op.
Opkomende economieën doen daarnaast steeds vaker handel in andere valuta. Zo koopt Reliance Industries, één van India’s grootste bedrijven, nu nog volop Russische olie en die transacties worden in Russische roebels voldaan. Voorheen werden dollars bij veruit de meeste internationale transacties gebruikt, maar daar kan het conflict in Oekraïne een kentering in brengen. Op de Russische valutamarkt bestaat nog maar minder dan 40 procent van de verhandelde valuta’s uit dollars. Daarentegen is het aandeel van de renminbi in een jaar toegenomen van 13 naar 42 procent. Het is dan ook mogelijk dat centrale banken in de toekomst ook meer alternatieve valuta aan gaan houden als reserve. Een kanttekening is natuurlijk wel dat Rusland door de situatie gedwongen werd snel over te stappen naar andere munten. Bij landen die niet gesanctioneerd worden is die druk minder groot. Als er in die landen ook een kentering plaatsvindt duurt dat proces waarschijnlijk langer dan in Rusland.
ING schreef in april ook een rapport over de positie van verschillende valuta’s en goud. Het is opmerkelijk dat ING en Nieuwenhuijs op verschillende conclusies uitkomen. Waar Nieuwenhuijs vooral wijst op de afname van de dollar, is de euro volgens ING de grote verliezer. De Europese munt verloor vooral na de oorlog in Oekraïne marktaandeel als reservevaluta en dat hielp de traditionele reservevaluta’s zoals de dollar en de yen. Als men corrigeert voor koersverschillen groeide het aandeel van de dollar juist volgens ING. Voor de oorlog nam het aandeel van de dollar als reserve wel af, zo schrijft de bank, maar in 2023 nam het aandeel voor het eerst sinds 2015 weer toe. En hoewel verschillende Aziatische munten opgang doen staat de dollar eenzaam aan top. Ook in de private sector en in de schuldenmarkt blijft de dollar dominant, aldus ING.
Ook trekt ING de conclusie dat het aandeel van goud als reserve niet is toegenomen. Hoewel het aandeel van goud in de totale internationale reserves in 2023 is gestegen van 14,4 naar 15,9 procent, was deze gehele stijging te danken aan de stijging van de goudprijs. Daarentegen werd er volgens ING netto dus niet significant meer goud toegevoegd aan de reserves. De bank schrijft ook dat er geen indicatie is van een verschuiving weg van valuta’s en een toevlucht naar goud. Jan Nieuwenhuijs schrijft in zijn column juist dat het aandeel van goud groeit ten koste van fiatgeld.
Volgens ING neemt het aandeel van de dollar niet meer af sinds de oorlog in Oekraïne (Bron: ING)
De verschillen tussen het rapport van ING en het artikel van Jan Nieuwenhuijs zijn opmerkelijk. De twee verschillende perspectieven komen ook voor een groot deel doordat ING corrigeert voor wisselkoersverschillen door aan te nemen dat de wisselkoersen hetzelfde blijven. Dat verschil maakt de zaak extra complex, maar het blijft interessant dat Jan Nieuwenhuis en ING twee totaal verschillende conclusies trekken over de rol van de dollar, de euro en goud. De komende tijd zal uitwijzen of de dollar verder aan terrein verliest, of dat de dollar de dominante positie behoudt.
Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal
Namens Holland Gold interviewt Paul Buitink verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.
