Zoltan Pozsar voorziet grotere rol voor petroyuan

Het bezoek van de Chinese president Xi Jinping aan Saoedi-Arabië eerder deze maand markeert het begin van een nieuw monetair tijdperk, waarin de dollar haar rol als wereldreservemunt zal verliezen. Dat schrijft kredietanalist Zoltan Pozsar van Credit Suisse in een nieuwe analyse getiteld 'War and Commodity Encumbrance'. Hij ziet een steeds sterkere alliantie van niet-Westerse landen, die samen streven naar een nieuw monetair systeem waarin verschillende valuta en grondstoffen een belangrijke rol zullen spelen. Olieproducerende landen zoeken in toenemende mate samenwerking met Rusland en China. Wat zijn deze landen van plan? En wat betekent dit voor de Westerse wereld?

Kredietanalist Pozsar borduurt in zijn nieuwe analyse voort op wat hij eerder dit jaar al omschreef als 'Bretton Woods III'. Toen concludeerde hij dat het internationale monetaire systeem fundamenteel zou gaan veranderen door westerse financiële sancties tegen Rusland. Sindsdien zijn de ontwikkelingen in een stroomversnelling terechtgekomen. Rusland heeft met verschillende landen afspraken gemaakt om in roebels te betalen voor gas, terwijl China de yuan nu actief promoot als alternatief voor de dollar.

Midden-Oosten

Eerder deze maand bracht Xi Jinping een bezoek aan Saoedi-Arabië om te praten over intensievere samenwerking in de energiesector. Ook was hij door Saoedi-Arabië uitgenodigd voor de China-Gulf Cooperation Council (GCC), een bijeenkomst met vertegenwoordigers van verschillende Golfstaten. Daar sprak Xi Jinping over een nieuw paradigma, dat in de komende drie tot vijf jaar uitgerold moet worden. Hij zei daar in aanwezigheid van vertegenwoordigers van alle Golfstaten het volgende:

"In de komende drie tot vijf jaar is China bereid op de volgende belangrijke gebieden met de GCC-landen samen te werken: Ten eerste het opzetten van een nieuw paradigma van energiesamenwerking in alle dimensies, waarbij China grote hoeveelheden ruwe olie op lange termijn uit de GCC-landen zal blijven importeren en meer LNG zal aankopen. Wij zullen onze samenwerking in de upstream sector, de engineering diensten en de [downstream] opslag, het vervoer en de raffinage versterken. Het Shanghai Petroleum and Natural Gas Exchange platform zal ten volle worden benut voor RMB-verrekening in de olie- en gashandel. Wij zouden een valutaswap samenwerking kunnen beginnen en het m-CBDC Bridge project kunnen bevorderen."

China is nu al de belangrijkste afnemer van olie uit Saoedi-Arabië en wil de banden met het Koninkrijk verder aanhalen. En zoals bovenstaand fragment laat zien heeft China de komende jaren grote plannen om de energiesector verder te ontwikkelen. Niet alleen door te investeren in exploratie, productie, transport en opslag van olie en gas in het Midden-Oosten, maar ook door betaling in Chinese yuan te faciliteren. Bijvoorbeeld met het opzetten van valutaswaps en op termijn het gebruik van digitaal centralebankgeld, zoals de digitale yuan. Daarmee kunnen banken wereldwijd gemakkelijk transacties in yuan doen met Chinese banken.

Petroyuan

Volgens kredietanalist Pozsar markeert dit het einde van de petrodollar en het begin van de petroyuan, omdat China momenteel meer te bieden heeft voor Saoedi-Arabië dan de Verenigde Staten. Zo importeert China grote hoeveelheden olie uit de Golfregio, terwijl de Amerikanen een groot deel van hun olie zelf produceren. Ook is China bereid te investeren in het Koninkrijk, bijvoorbeeld ten aanzien van technologie en infrastructuur.

Het is al sinds 2017 mogelijk om oliecontracten in yuan te verhandelen, maar tot op heden hadden deze slechts een marginaal aandeel in de totale oliehandel. Dat kan de komende jaren veranderen, naarmate China met meer handelspartners overeenstemming zal bereiken over betaling in yuan. Sinds de oorlog in Oekraïne kan China bijvoorbeeld al met korting olie uit Rusland importeren en in Chinese yuan afrekenen. Ook koopt China nu al met korting olie uit andere gesanctioneerde landen, zoals Iran en Venezuela. Laatstgenoemde accepteert ook al betaling in yuan.

Als ook olieproducerende landen in de Golfregio yuan gaan accepteren, dan kan dat een game changer zijn voor de energiemarkt. Deze regio is namelijk goed voor ongeveer 40% van de wereldwijde bewezen oliereserves. Het zal de waarde van de yuan versterken, net zoals de waarde van de Russische roebel omhoog schoot toen Poetin bekendmaakte dat gas voortaan in deze munt betaald moet worden. Meer landen zullen de yuan accepteren als betaalmiddel, omdat ze daarmee producten uit China of olie uit verschillende olieproducerende landen kunnen importeren.

Nieuw paradigma

Dit nieuwe paradigma lijkt minder gunstig voor de Westerse wereld. Als olieproducerende landen in het Midden-Oosten met Chinese investeringen meer olie zelf kunnen verwerken tot eindproducten, dan kan dat ten koste gaan van raffinaderijen in bijvoorbeeld Europa. De toegevoegde waarde die Europese landen nu creëren door ruwe olie te verwerken tot brandstoffen zou dan in toenemende mate ten goede kunnen komen aan de olieproducerende landen. Europese landen zijn dan duurder uit en zullen minder concurrerend worden. Energie-intensieve industrieën zullen Europa mogelijk verlaten en uitwijken naar China, zoals BASF onlangs al heeft besloten.

China heeft inmiddels goede banden met zowel Rusland als Saoedi-Arabië, de twee grootste olieproducenten binnen de OPEC+. Als beide landen de yuan accepteren, dan heeft dat ook gevolgen voor de Verenigde Staten. Minder vraag naar dollars voor het afrekenen van olie betekent dat het voor de Amerikaanse overheid duurder zal worden om haar tekorten te financieren. Daardoor zal de rente en dus ook de inflatie in de Verenigde Staten - en mogelijk ook in Europa - volgens Pozsar de komende jaren hoog blijven.