Is dit een moment om in goudmijnen te stappen?

De afgelopen tien jaar heeft goud een uitstekend rendement laten zien, maar de laatste jaren viel er weinig plezier te beleven aan de ontwikkeling van de goudkoers. Uitgedrukt in dollars staat de koers zelfs op het laagste niveau in vijf jaar tijd, ondanks de schuldenproblematiek van Griekenland en de aanhoudend lage rente van centrale banken.

Sinds het begin van dit jaar is de goudprijs in dollars een paar procent gezakt, maar de goudmijnen deden het beduidend slechter. Zo heeft de Philadelphia Stock Exchange Gold and Silver Index (XAU), een mandje van zestien grote goudmijnen, sinds het begin van dit jaar al 16% van haar waarde verloren.

Goudkoers versus goudmijnen (Bron: Bloomberg)

Goudmijnen uit de gratie

De combinatie van een dalende opbrengsten en stijgende productiekosten maakt de winstmarge van de mijnbouwsector steeds kleiner. De daling van de olieprijs wist de pijn iets te verzachten, maar dit voordeel werd voor een deel teniet gedaan door hogere loonkosten.

Door de aanhoudende koersdaling van de goudmijnen zijn de aandelen op dit moment het goedkoopst ten opzichte van fysiek goud in meer dan dertig jaar tijd. Is dat een teken dat de goudmijnsector op dit moment weer ondergewaardeerd is?

Volgens sommige analisten kunnen de goudmijnen de komende zes maanden weer wat herstel laten zien. Zo heeft Morgan Stanley deze maand een grotere positie in het aandeel Goldcorp genomen, met als argument dat het aandeel op dit moment aantrekkelijk gewaardeerd is. Ook zijn fondsbeheerders volgens een enquête van Bank of America voor het eerst sinds 2009 weer overwegend positief over goud.

Goudmijnen relatief goedkoopst ten opzichte van fysiek goud in dertig jaar (Bron: Bloomberg)

Correlatie goud met goudmijnen

Goudmijnen worden door veel beleggers nog steeds beschouwd als een soort hefboom op de goudkoers, omdat een kleine verandering van de goudkoers procentueel een veel grotere impact heeft op de netto winstmarge van de goudmijnsector. Toch is die correlatie volgens Bloomberg nu veel minder sterk dan in het verleden.

Anders dan in de bull market van eind jaren ‘70 hebben beleggers nu veel meer instrumenten tot hun beschikking om in te spelen op de ontwikkeling van de goudkoers. Naast goudmijnen kunnen beleggers ook kiezen voor bijvoorbeeld over-the-counter swaps en exchange-traded funds.

Niet alleen zijn goudmijnen zeer goedkoop geworden ten opzichte van fysiek goud, ook is de marktwaarde relatief laag ten opzichte van de goudreserves die de mijnen op hun balans hebben staan. De volgende grafiek van Bloomberg laat dat duidelijk zien.

Goudmijnen goedkoop ten opzichte van ondergrondse reserves (Bron: Bloomberg)

Goudmijnen goed alternatief?

Naar onze mening zijn goudmijnaandelen geen alternatief voor het kopen van fysiek goud. Een belegging in de mijnen is zeer speculatief, terwijl het bezit van fysiek goud juist een veilige optie is. Met het bezit van fysiek goud heb je geen tegenpartij risico, terwijl dat risico bij goudmijnen juist zeer groot is. Naast het normale bedrijfsrisico heeft een goudmijn de overheid als belangrijk tegenpartij risico. Het goud in de grond (of de opbrengst van de goudwinning) kan in het extreme geval worden opgeëist door de overheid.