China en Rusland gebruiken bij onderlinge transacties al bijna geen dollars meer, dat zegt de Russische Minister van buitenlandse zaken Sergei Lavrov. Beide landen ondernamen al langere tijd acties om hun afhankelijkheid van de Amerikaanse munt af te bouwen. Hoe ziet de dedollarisatie eruit en wat kunnen we verwachten van de goudprijs?
Volgens Lavrov is Rusland nu vrijwel volledig af van de dollar voor de handel met China. Bij 90 procent van de onderlinge transacties wordt nu gebruik gemaakt van lokale valuta, zoals de Chinese renminbi en de Russische roebel. Verschillende landen zoeken daarom naar een alternatief voor de dollar. De Amerikaanse munt werd voorheen in het overgrote deel van de internationale transacties gebruikt, maar nu de dollar steeds vaker als wapen wordt ingezet gaan landen op zoek naar alternatieven. We zien dat centrale banken steeds meer goud in plaats van valuta’s aanhouden als reserve. Zo voegde de centrale bank van China de afgelopen 17 maanden goud toe aan de reserves. Door de reserves te diversifiëren wil het land de afhankelijkheid van de dollar afbouwen.
Een gelijke ontwikkeling vindt plaats op de valutamarkt. In 2022 bestond 63 procent van de gevraagde valuta op de Russische valutamarkt uit dollars. Logisch, want voor veel internationale transacties kon men niet om de dollar heen. Nu is er echter een kentering zichtbaar. In 2023 was het percentage namelijk al teruggelopen tot 39,5 procent. Daarentegen is het aandeel van de Chinese renminbi flink gegroeid en heeft het de dollar afgelopen jaar ingehaald. In 2022 nam de renminbi nog 13 procent van de Russische valutamarkt voor zijn rekening. Een jaar later was dit opgelopen tot 42%.
Het groeiende aandeel van de renminbi past bij de huidige ontwikkeling, waarin Rusland en China meer naar elkaar toe groeien. Eind vorig jaar schreven we op Holland Gold al dat Rusland met de hulp van China Westerse sancties omzeilt. Aanvankelijk maakte Rusland gebruik van Dubai als belangrijk handelsknooppunt voor goud, waar het goud kon worden verhandeld en omgesmolten voordat het naar Europa werd vervoerd. Echter, door aangescherpt toezicht op de goudmarkt in Dubai, is deze route onder druk komen te staan. Hierdoor is Rusland zich steeds meer gaan richten op de haven van Hongkong voor de export van goud. In 2023 werd al 68 ton goud via de haven van Hongkong verhandeld, vier keer zoveel als in 2022.
Ook de handelsrelatie tussen Rusland en China intensifieert. In 2023 handelden de twee landen al voor 200 miljard dollar met elkaar en dat is een groter bedrag dan ooit tevoren. China koopt bijvoorbeeld meer landbouwmachines van Rusland. Ook worden er andere projecten gestart: ‘De samenwerking in de energiesector ontwikkelt zich gestaag. Er worden gezamenlijke projecten uitgevoerd op het gebied van investeringen en industrie. Beiden landen halen voordeel uit een dergelijke samenwerking, zowel China als Rusland’, aldus de Russische minister van Buitenlandse Zaken.
Nu bijna 300 miljard dollar aan Russische tegoeden bevroren zijn is ook het plan gerezen deze tegoeden in te zetten voor Oekraïne, zo schreef Reuters afgelopen week. Maar hoe dit precies kan worden gedaan is nog onderwerp van discussie. Amerika geeft steun voor het volledig confisqueren van de financiële activa, om ze vervolgens te overhandigen aan Oekraïne. Europese ambtenaren uitten hun twijfels over de wenselijkheid van zulke acties. Mocht de financiële activa geconfisqueerd worden, kan dit tot een felle juridische strijd leiden. Zulke confiscaties zijn weliswaar eerder voorgekomen, zoals bij Irak en bij Duitsland, maar deze confiscaties vonden in beide gevallen plaats na de oorlogen van de respectievelijke landen. Ook in Amerika wijzen experts op het feit dat dergelijke confiscaties niet toegestaan zijn als Amerika zich niet in een direct gewapend conflict bevindt met Rusland.
Ursula von der Leyen, voorzitter van de Europese Commissie, gaf onlangs aan dat het wel mogelijk is om de winsten uit de Russische financiële activa uit te keren aan Oekraïne. Het merendeel van de activa bestaat uit obligaties waarover winst wordt gemaakt. Deze winsten kunnen tot 2027 oplopen tot twintig miljard. Dit jaar zou er dan al drie miljard overgemaakt kunnen worden door de winst over dit jaar. De Europese Commissie stelt nu voor 90 procent van het geld in te zetten voor militaire steun. Het overige deel wordt besteed aan andere hulp voor het Oost-Europese land.
Maar in Europa is men huiverig voor de gevolgen die dergelijke maatregelen hebben voor de positie van de euro. Het is namelijk mogelijk dat andere landen daarom uit voorzorg al afscheid nemen van euroreserves. Enige vorm van confiscatie moet daarom in samenspraak met andere G7-landen gebeuren, zo luidt de gedachte.
Het vooruitzicht voor goud blijft erg sterk. De afgelopen maanden steeg de goudprijs enorm hard. Toch kan de goudprijs nog veel verder stijgen nu de geopolitieke spanningen verder lijken toe te nemen. Enige escalaties in de conflicten kunnen extreem inflatoir zijn, zo waarschuwde James Lavish, Managing Partner van het Bitcoin Opportunity Fund. De Amerikaanse overheid kampt nu al met hevige tekorten, terwijl Amerika nog niet eens in een recessie verwikkeld is. Mocht enig conflict verder escaleren, dan lopen deze tekorten extra op, wat kan leiden tot een oplopende inflatie.
Ook het IMF waarschuwde voor oplopende overheidstekorten. In 2023 steeg de mondiale overheidsschuld tot 93 procent van het wereldwijde BBP, vooral door de toegenomen overheidsschuld van Amerika en China. In 2024 staan er voor meerdere landen verkiezing op het programma en dat leidt waarschijnlijk tot grotere uitgaven en lagere belastingen. Hoewel er ook landen zijn de broekriem de komende tijd aanhalen, zal dit volgens het IMF niet genoeg zijn om de overheidsschulden echt onder controle te houden.
De toenemende overheidsschulden is reden tot zorg, aldus het IMF. (Bron: IMF)
Onlangs verscheen er op Holland Gold een artikel die de relatie tussen schulden en goud uitlegt: als onzekerheid toeneemt als gevolg van hogere schulden ontpopt goud zich als robuust alternatief. Goud is niet gevoelig voor devaluatie als gevolg van het risico van wanbetaling of inflatie. Op het evenement van Holland Gold op donderdag 16 mei zal de rol van goud in de huidige onzekerheid ook verder worden besproken.
Donderdag 16 mei 2024 organiseert Holland Gold een evenement over Goud en de wereldpolitiek in de Georg Kessler Lounge bij het AFAS AZ Stadion.
Het evenement bestaat uit drie delen: één interview, één presentatie en een vragenronde voor het publiek. Zo komt de goudkoorts in de Wereldpolitiek aan bod, de geopolitieke spanningen die iedere dag oplopen; in Oekraïne, het Midden-Oosten, in West-Afrika en rond Taiwan. Wat voor impact heeft dit op het financiële systeem? Centrale banken lijken bevangen door een goudkoorts. Het gele metaal bereikt een recordprijs. Hoelang blijft de Amerikaanse dollar nog dominant?
Koop hier uw kaarten: https://www.hollandgold.nl/evenement/
Kijk ook eens een keer op ons YouTube kanaal
Namens Holland Gold interviewen Paul Buitink en Joris Beemsterboer verschillende economen en experts op macro-economisch gebied. Het doel van de podcast is om de kijker een beter beeld en houvast te bieden in een steeds sneller veranderend macro-economisch en monetair landschap. Klik hier om te abonneren.
