De ECB heeft in Europa een schuldenbubbel laten ontstaan door jarenlang een veel te ruim monetair beleid te voeren. Met het opkopen van staatsobligaties en private schulden heeft de centrale bank een ongekende schuldenberg laten ontstaan, die bijna niet meer te controleren is. Dat zegt oud-minister Hans Hoogervorst in gesprek met Paul Buitink van Holland Gold.
Daardoor zijn noodzakelijke hervormingen in landen als Italië niet doorgevoerd en worden landen met structurele begrotingstekorten en te hoge staatsschulden niet tot de orde geroepen. Hoogervorst noemt als voorbeeld het Italiaanse pensioenstelsel, dat niet door kapitaal gedekt is en waar de overheid 14% van haar budget aan besteed. Dit kan alleen in stand worden gehouden als de rente op de Italiaanse schuld laag blijft.
Om de fiscale discipline in het de muntunie weer terug te brengen zou de ECB verder moeten doorgaan met het verhogen van de rente. Op die manier kan ze de inflatie omlaag brengen en de druk op landen met een zwakke financiële positie opvoeren. Alleen dan is er nog een mogelijkheid dat landen eindelijk gaan hervormen en dat de euro weer een sterkere munt wordt, zo stelt Hoogervorst.
Tot op heden is daar echter geen sprake van. De ECB heeft veel te lang een veel te ruim monetair beleid gevoerd, terwijl het coronafonds te weinig mogelijkheden biedt om fiscale hervormingen af te dwingen. Sterker nog, een land als Nederland betaalt veel meer aan dit fonds dan ze er zelf uit haalt. 'Daarover hebben we als Nederland ongekend slecht onderhandeld', aldus Hoogervorst.
Hoogervorst is geen voorstander van een vertrek uit de euro, gezien de perikelen die hij heeft meegemaakt rondom de Brexit. Hij geeft de voorkeur aan het hervormen van de muntunie om de discipline terug te brengen, maar dat is volgens hem niet mogelijk zonder een alternatief plan achter de hand te hebben. In die zin is het dus ook belangrijk om na te denken over een exit strategie, ook al heeft dat volgens Hoogervorst niet de voorkeur. Zonder een uittredingsscenario kan het helemaal uit de hand lopen. "Wat hebben we aan Europa met een soort lire als munt?"
Als we een sterk Europa willen moeten we volgens Hoogervorst een sterke munt hebben met een goed fiscaal beleid en een gedegen budgettair en monetair beleid. Daar is nu geen sprake van. Sterker nog, we zijn volgens Hoogervorst al zover afgezonken dat de centrale bank private schulden opkoopt en daarmee ook hedgefondsen overeind houdt. "We zijn bezig private partijen te redden die zoveel geld hebben onttrokken aan het systeem en de meest monsterlijke winsten hebben gemaakt. Het is met geen pen te beschrijven."
Volgens Hoogervorst is de kans groot dat de ECB blijft doormodderen en een veel hogere inflatie van 4 tot 5 procent zal tolereren om de druk op de schulden van zuidelijke landen niet te ver op te voeren. Maar de ECB zal meer moeten doen om haar geloofwaardigheid te herstellen. Daarvoor moet ze volgens Hoogervorst de rente blijven verhogen om de inflatie terug naar de doelstelling van 2% te brengen. Dat vereist een strenge discipline en dat betekent ook dat we voorbereid moeten zijn op een nieuwe schuldencrisis. "Er zitten zoveel schulden in het systeem dat je nooit weet waar het ontploft."